PERATURAN DAERAH PROPINSI DAERAH KHUSUS IBUKOTA JAKARTA NOMOR 6

PE RA TU RA N DAE RAH PR O P INS I DA ERA H K H USU S IBUK O TA JAKA R TA N O M OR 6 TAH UN 20 04 TE N TA N G KE TENA G AKERJ AAN D EN GA N RA HMA T TU HA N YAN G MA HA ESA G U BER N UR PR OP IN S I DAE RA H K HU SUS IB UK O TA J AKAR TA ,

M enim ba ng

:

a.

b ahw a d alam p elaks ana an p em bang un an di D ae ra h, t ena g a ke rja m em pun yai p e ra nan da n k edu duk an yan g sa ng at pe nti ng s eb agai p elak u dan t ujua n pem ba ngu na n;

b.

b ahw a ses uai den ga n pe r ana n da n ked ud ukan te nag a ke rja se ba gaim an a dim aks ud pa da hu ru f a, dip erl uka n p em ban gu nan K ete na gake rj aa n se hing ga da pa t m eni ngka tka n ku alit as t en aga ke rj a dan p er an se rt an ya d alam P em ban gun an D ae ra h;

c.

b ahw a Pe ra tu r an Da e rah ya ng m eng at ur Ke te na gake rj aan di P ro pinsi DK I Jak ar ta p er lu dit inja u k em bali se hub un gan d en gan p e rkem ba nga n p em ban gun an K et ena gak e rjaa n d an p en yesu aian d en gan p e rat u ran p er un dan g -u nda ng an;

d.

b ahw a un tuk m aksud t ers eb ut , d ipe rl ukan p eng at u ran K ete na gake rj aa n ya ng m e n yel u ruh d an kom pr eh ensi f a nt a ra lain m enc akup pem ba ng una n sum b er da ya m an usia, pe nin gka tan p r oduk ti vit as d an da ya s ain g t ena ga k er ja, up a ya p e r lu asan kes em pat an ke rja , pel a ya nan p en em pata n te na ga k e rja , dan p em bina an hu bu nga n In dust ri al s er ta p erli nd ung an t ena ga Ke rj a; b ahw a s eh ubu ng an de nga n h al te rse but pa da hu r uf a, b, c , dan h u ruf d di atas , p erl u m ene ta pkan k et ent ua n m eng enal K ete na gake rj aa n d en gan Pe r at ur an D ae ra h.

e.

M en ging at

:

1.

U nd an g- Un da ng N om or 3 Tah un 19 51 t en tan g B e rlak un ya Und an g u nd ang Pe ngaw as an Pe rb u ruh an Ta hu n 1 94 8 N om or 23 da ri R ep ublik Ind ones ia u ntuk S elu ru h In do nesia (L em ba ra n Ne ga ra R ep ublik Indo nesi a Ta hun 1 95 1 Nom or 4 ) ;

2.

U nd an g- Un da ng Nom o r 1 Tah un 19 70 te nt ang Kes elam at an Ke rja ( L em ba ran N eg ar a Rep ublik In do nesi a Ta hun 1 970 N om or 1, Ta m ba ha n L em ba ra n Neg a ra Nom o r 29 18 );

3.

U nd an g- Un da ng N om or 7 Tah un 19 81 t en tan g W ajib L ap or K ete na gake rj aa n di P e rusa ha an ( Lem ba r an Ne ga r a Rep ublik In d ones ia Tah un1 98 1 Nom o r 3 9, Tam bah an L em ba ra n Ne ga ra N om o r 3 20 );

4.

U nd an g- Un da ng Nom o r 3 Ta hun 1 992 t ent an g Jam in an S osial Te n ag a K erj a (L em ba ran Ne ga r a R epu blik Ind on esia Ta hu n 1 992 N om o r 1 4, Tam bah an Lem b ar an N ega r a Nom o r 3 46 8) ;

5.

U nd an g- Un da ng Nom o r 4 Ta hu n 199 7 te nta ng Pe n yan da ng C acat ( L em ba ran Ne ga ra Re pu blik Indo nesi a Tah un 1 99 7 N om or 32, Ta m ba ha n L em ba ra n Neg a ra Nom o r 31 43 );

6.

U nd an g- un dan g N om or 1 8 Ta hu n 19 97 t en tan g Paj ak Da e rah dan R et ri busi Dae r ah (L em bar an Ne ga ra Rep ublik Ind on esia Ta hun 1 99 7 Nom o r 41 , Tam ba ha n Lem ba ra n Ne ga ra N om or 3 68 5) se ba gaim an a t ela h diub ah d eng an U nda ng -u nd ang N om or 3 4 Ta hun 2 00 0 ( Lem ba ra n Ne ga ra Rep ublik Ind onesi a Tah un 20 00 N om or 2 46 , Tam ba ha n L eb a ran N eg ar a Nom o r 404 8 );

7.

U nd an g- Un da ng N om or 22 Ta hun 19 99 t en tan g Pem e rin ta han D ae r ah (L em ba ra n N eg ar a R ep ublik In don esia Ta hu n 1 99 9 N om or 6 0, Tam bah an Lem b ar an N ega r a Nom o r 3 83 9 );

8.

U nd an g- Un da ng Nom o r 25 Ta h un 19 99 t ent an g P e rim ban gan K eua ng an a nt ar a Pem e rin ta han Pusa t d an Dae r ah (L em ba r an N eg a ra R epu blik In don esia Tah un 1 999 Nom or 7 2, Tam ba han L em ba ra n Neg a ra Nom o r 38 48 );

9.

U nd an g- Un da ng N om or 34 Ta hun 19 99 t en tan g Pem e rin ta han P ro pinsi Da e ra h Kh usus Ib ukot a Neg a ra Re publ ik Indo nesi a Jak a rta ( L em ba ran Neg a ra R epu blik In do nesi a Ta hu n 1 99 9 N om or 1 46, Ta m ba ha n L em ba ra n Neg a ra Nom o r 38 78 );

1 0. U nd an g- Un da ng R ep ublik Indo nesi a Nom o r 1 Ta hun 2 00 0 te nt ang P eng esa han IL O C on ve nti on No . 1 82 Co nce rni ng th e P ro hibi tion a nd Im m e diat e Actio n fo r th e Elim in ati on of t he W orst F o rm s of C hild L abo u r (Ko n vensi IL O N o. 18 2 M eng en ai Pe la ra nga n Dan Ti n daka n S eg e ra Pen gh apus an Be ntuk - be ntuk Pek e rjaa n Te r bu ruk U nt uk A nak ) (L em ba ra n N eg a ra Re publ ik Indo nesi a Ta hun 2 000 N om o r 3 0, Tam bah an Lem b ar an N ega r a Nom o r 3 94 1 ); 1 1. U nd an g- Un da ng Nom or 21 Ta hu n 20 00 ten ta ng S er ikat P eke rja /Se rik at Bu ru h ( Lem ba ra n Ne ga ra R epu blik In do nesia Ta hun 2 00 0 Nom o r 1 31 , Tam ba ha n L em ba ra n Neg a ra N om or 39 89 ); 1 2. U nd an g- Un da ng Nom o r 1 3 Tah un 200 3 t en tan g Ke te nag ake rj aan ( lem ba r an Neg a ra Re publik In do nesia Ta hu n 2 00 3N om or 39, Ta m ba ha n L em ba ra n Neg a ra Nom o r 42 79 ); 1 3. U nd an g- Un da ng N om or 2 t ahu n 2 004 te nta ng P en yeles aian P ers elisih an Hu bun ga n Ind ust rial ( Lem ba ra n Neg a ra Rep ublik In d ones ia Tah un 2 004 Nom o r 6, Tam ba han L em ba ra n Ne ga ra N om o r 4 35 6) ; 1 4. P er at ur an P em eri nt ah Nom o r 71 Ta hu n 19 91 ten ta ng L ati ha n Ke rja ( L em ba ran Ne ga ra Re pu blik Indo nesi a Tah un 199 1 Tam ba han L em ba ra n Neg a ra Nom o r 34 58 ); 1 5. P er at ur an P em eri nt ah N om or 43 Ta hun 19 98 t en tan g U pa ya P enin gka ta n Kes eja hte r aa n Sosi al P en yand an g C aca t (L em ba ran N eg a ra R epu bl ik In don esia Tah un 1 998 Nom or 7 0, Tam ba han L em ba ra n Neg a ra Nom o r 37 54 ); 16. P er at ur an Pem e rin tah N om or 14 Ta h un 19 93 te nt ang P en yel en gga r aan Pr og ram Jam ina n Sosi al Ten aga K e rja (L em ba ran N eg a ra R epu blik In don esia Tah un 1 993 Nom or 2 0, Tam ba han L em ba ra n Neg a ra Nom o r 35 20 ); 1 7. P er at ur an Pem e rin ta h Nom o r 25 Tah un 2 000 t en tan g Kew en an gan P em eri nta h d an K ew ena ng an P ro pinsi s eb agai Da e rah O to nom ( L em ba ran Ne ga ra Re pu blik Indo nesi a Tah un 2 00 0 N om or 54, Ta m ba ha n L em ba ra n Neg a ra Nom o r 39 52 ); 1 8. Pe r atu r an Pem e rin tah N om or 6 6 Ta hun 2 00 1 t en tan g Re t ribus i D ae r ah (L em ba ra n N eg ar a R ep ublik In don esia Ta hu n 2 00 1 N om or 1 19 , Tam ba ha n L em ba ra n Neg a ra Nom o r 41 39 ); 1 9. K epu tus an Pr esid en N om or 4 Ta hu n 198 0 ten ta ng W ajib L ap or L ow on gan Pek e rjaa n; 2 0. K epu tus an P resi den Nom o r 75 Tah un 1 995 t en ta ng Pe ngg un aan Te n ag a K e rja W arg a Neg a ra Asin g P end at ang ; 2 1. P er at ur an D ae ra h P r opinsi D ae r ah Khus us Ibuk ot a J aka rt a Nom o r 3 Ta h un 1 98 8 ten ta ng Pe n yidik Pe gaw ai N ege ri Sipi l d i L ingk un gan P em eri nta h Da er ah Khus us Ibuk ot a Jak a rta ( Lem ba r an Da e rah P ro pinsi Kh usus Ib uko taJ aka rt a Ta hun 19 86 Nom o r 91 ) ;

2 2. P er at ur an D ae ra h P r opinsi D ae r ah Khus us Ibuk ot a J aka rt a Nom o r 3 Ta h un 20 01 te nt ang Be ntuk Sus una n O rg anis asi d an Ta ta Ke rja P er an gkat Dae r ah d an Sek re ta ri at D ew an Pe rw akil an R ak yat D ae r ah P r opi nsi Dae r ah K hus us Ibuk ot a Jak ar ta ( Lem ba r an Da e rah P ro pinsi D ae ra h K hus us Ibuk ot a Jak a rta Ta hu n 20 01N om or 6 6 ). D en ga n p e rse tuju an D EW AN PE RW AK ILA N RAK YA T D AERA H P R OP INS I D AER AH KH US US IBU KO TA JAKA R TA M EMU TU SKA N

M en eta pka n

:

PE RA TU RA N DAE RA H P R OP INS I DAE RA H JAK AR TA TE N TAN G KE TE NA GAKE RJAA N

KH USU S

IBU K O TA

BA B I KE TE N TUA N UM UM P asal 1 D alam P e rat u ran D ae r ah i ni yan g dim aks ud de nga n: 1. D ae r ah ad ala h P ro pinsi D ae ra h K hus us Ibuk ot a Jak a rta . 2. P em eri nta h Da er ah Ib uk ot a Jak a rta .

ad ala h

P em eri nt ah

Pr opi nsi

Da er ah

Kh usu s

3. G u be rn u r a dal ah Gub e rnu r P rop insi Da e rah Kh usus Ibuko ta Jaka r ta . 4. D ew an Pe rw akila n R ak yat Da e rah ad ala h D ew an Pe rw akil an Rak yat D ae r ah Pr opi nsi Da er ah Kh usus Ib uko ta J aka r ta. 5. D inas Te n ag a K erj a dan Tr a nsm ig rasi a dala h Din as Te nag a K e rja d an Tr ansm ig rasi P ropi nsi Da e rah Kh usus Ib uko taJ aka rt a. 6. L em bag a Ke rjas am a Bi pa rti t ad ala h fo rum k om unikasi , k ons ult asi, d an m us yaw a ra h m en ge nal ha l - hal ya ng b erk ait an d eng an h ubu ng an In d ust rial di sa tu pe r usah aa n yang a ng got an ya te rdi ri da ri p eng usa ha d an s erik at peke rj a/s erik at bu ru h yan g sud ah te rca ta t di Inst ansi ya ng b e rta ng gun gjaw a b di bid an g Ket en agak e rjaa n at au u nsu r p eke rja /b u ruh . 7. L em bag a Ke rj asam a Tr ipa r tit adal ah fo rum kom unik asi, k ons ult asi, d an m us yaw a ra h ten ta ng m asala h Ket en agak e rjaa n yan g an ggo ta n ya t e rdi ri da ri uns u r o r ganis asi pe ngus ah a, s e rika t p eke rja /se rik at b u ruh , da n p em eri nt ah . 8. P er usa haa n ada lah : a . S etia p be ntuk us ah a yang b er ba dan h ukum a ta u tid ak, m ilik o r ang p ers eo ra ng an , m ilik p ers eku tua n, a tau m ilik ba da n h ukum , b aik m ilik sw ast a m au pu n m ilik ne ga r a, ya ng m em peke rjak an p eke rja /b u ruh de ng an m em ba ya r upa h a ta u Im bal an dal am b en tuk la in; b . U sah a -usa ha sosi al d an us aha - usah a l ain yan g m em pu n yai p en gu rus d an m em peke rj akan or an g lain den ga n m em ba ya r up ah a ta u im bal an dal am be nt uk l ain . 9. P eng us a ha ad ala h: a . O r a ng p e ro ra nga n, pe rsek ut uan at au bad an hukum ya ng m enj alank an su atu p er usa haa n m ilik s end iri ; b . O r a ng pe ro ra ng an , p ers eku tua n, at au ba dan h ukum yan g sec a ra b e rdi ri s en di ri m enj alank an p er usa haa n buka n m ilikn ya;

c. O r a ng pe ro ra ng an, pe rs eku tua n a t a u b ada n h ukum ya ng be ra da di In don esia m ew akili p e rusa ha an se ba gaim an a dim aksud pa da h u ruf a d an h u ru f b, yan g be rk edu duk an di lua r w ila yah In d ones ia. 10. S erik at Peke rj a/S e rika t Bu r uh adal ah o rga nisasi yan g di be ntuk da ri , ol eh da n unt uk peke rj a/b u ruh b aik di p er usa haa n m au pu n di l ua r p e rusa ha an , ya ng be rsi fat b ebas , te rb uka , m andi ri , dem ok ratis d an b e rta ng gu ngjaw a b g una m em pe rj ua ngka n, m em bel a se r ta m elin du ngi h ak da n kep en tin gan peke rj a/ bu ru h s e rt a m en ingk atk an kes eja ht er aa n p eke rja /b u ruh d an k elu a rga n ya . 11. Te n ag a K erj a a dal ah s etia p o r ang yan g m am pu m elak ukan pek er jaa n g un a m en ghasilk an b ar an g d an /at au jas a b aik unt uk m em en uhi ke bu tuh an se ndi ri m au pu n unt uk m as ya r akat . 12. P en ya nd ang caca t adal ah seti ap o ra ng yang m em p un yai kela ina n f isik da n a tau m en tal , ya ng d ap a t m eng ga ngg u a tau m e ru pak an r in ta nga n d an h am bat an bagi n ya un tuk m elak ukan k egi at an sec a ra sel a yak n ya yan g te rdi ri da ri : a . p en yand an g cac at fisik ; b . p en yand an g cac at m ent al; c. p en yand an g cac at fisik d an m e ntal . 13. Te n ag a K erj a Asi ng ad alah w ar ga ne ga ra asin g p em eg a ng vis a d en gan m aksud b e ke rja di w ila ya h Ind ones ia. 14. P eke rja /b ur uh ad alah seti ap o ran g ya ng bek erj a d en gan m e ne rim a u pa h a ta u Im b ala n d alam b en tuk lai n. 15. P em be ri k e rja a dala h o ra ng p ers eo ra ng an , pe ngus ah a, b ada n h ukum , a tau b ad an -b ada n lai nn ya ya ng m em peke r jak an t en aga K e rja d en gan m em ba ya r up ah at au im bala n d alam ben tuk lai n. 16. P eng gu na Jas a a dal ah Inst ansi Pem e rint ah at au B ada n Usah a b e rbe nt uk ba da n huk um , pe r usah aa n da n pe r or an ga n di d alam at au di lu a r n eg er i ya ng be r ta ngg un gjaw ab m em peke rjak an te na ga ke rja . 17. P ram uw ism a ad ala h t ena ga k er ja ya ng m elak uka n p eke rja an pad a r um ah t ang ga d eng an up ah te r te ntu . 18. B urs a K e rja ad ala h tem pa t p en yelen gg ar aa n pela yan an an ta r k e rja . 19. H ub un gan In dus t rial ad ala h su at u sis tem h ubu ng an yan g t e rbe nt uk a nt ar a p ar a p elaku dal am p ros es p ro duksi b a ra ng d an / at au jas a ya ng t e rdi ri d a ri uns u r pe ngus ah a, p eke rj a /b u ruh da n pem e rin ta h yan g di d asa rka n p ad a nil ai - nilai Panc asila da n U nd ang - Un dan g D asa r N eg a ra Re pu blik Ind on esia Tah un 19 45. 20. H ub un gan K erj a ad ala h hub un gan a nt ar a pe ng usah a de nga n p eke rja /b u ruh be rd asa rka n pe rja njia n Ke rja , yan g m em pu n yai u nsu r p eke rja an , upa h, d an pe rin ta h. 21. Jam in an Sosial Te n ag a K erj a adal ah sua tu p erli nd ung an ba gi te nag a ke rj a d alam be n t uk sa ntu na n b er up a u ang s eb aga i pe ng gan ti se ba gian d a ri pe ngh asila n yang h il an g at au be rk u ran g da n pela yan an se ba gai aki bat pe ristiw a a ta u k ead aa n yan g dila ya ni ole h te na ga ke rj a b e rup a kec elak aan ke rja , saki t, ham il, be rsa lin, ha r ta tu a d an m eni ngg al du nia. 22. A nak adal ah s eti ap o ran g ya ng be rum u r di baw a h 1 8 (del ap an be tas ) t ah un . 23. P eng aw asa n K ete na gake rj aan a dal ah k egi ata n m en gaw asi da n m en egakk an pel aksa naa n pe ra tu ra n p e run da ng -u nd ang an dihi da ng ke te nag a k e rjaa n. 24. U pa h ad ala h hak p eke rja /b ur uh ya ng di te rim a da n din yat akan dalam b en tuk u ang s eba gai im bal an d ar i pe ngus ah a at au p em ber i k e rja ke pa da pek erj a/ bu ru h yang di tet apk an da n d iba ya rkan m e nu r ut s ua tu p e rjan jian k e rja, k ese paka ta n, a ta u, p e rat u ra n pe ru nd ang - un dan ga n,

t e rm asuk t unja ng an b agi peke rj a/ bu ru h da n kel ua rg an ya ," atas s ua tu p eke rja an d an/ at au jasa ya ng tel ah at au ak an dilak uka n. 25. U pa h Minim um P r opinsi P ro pinsi DK I J aka rt a.

ada lah u pa h m inim um

ya ng b e rlak u di

26. K eseja ht e raa n P eke rja /b ur uh ad alah su atu pem e nuh an k eb ut uha n d an /a tau kep e rlu an yang b ersi fa t jasm a niah d an r oha nia h, baik di d alam m au pun d i l ua r hu bun ga n K er ja, ya ng se c ar a l an gsun g at au t idak la ngs ung d ap at m em per tin ggi p ro dukt i vitas K erj a dalam li ngku ng an Ke rja yan g am an da n se ha t. 27. P erj anji an Ke rj a adal ah p e rjanji an a nt ar a pek erj a / bu ru h de nga n p en gusa ha ata u p em be ri k e rja yang m em ua t s ya ra t -s ya ra t Ke rj a, h ak, d an k ew aj ib an pa r a pi hak . 28. P er at ur an p e rusa ha an a dala h pe r atu r an yan g dib ua t s eca ra te rt ulis ol eh pen gus aha yang m em ua t s ya ra t -s ya rat k er ja d an t at a te r tib p e rusa ha an . 29. P erj anji an Ke rja b ers am a a dal ah pe rj anjia n yang m er up akan h asil p e run din ga n a nt ar a s e rikat p eke rja /se rika t bu ru h at au be be ra pa se rik at pek erj a/s er ikat bu r uh yang te rc ata t p ad a ins ta nsi ya ng b e rta ng gu ngjaw a b di bi da ng Ke te nag ake rj aan den ga n pe ngus ah a at au b eb er ap a pen gus aha , at au pe rk um pula n pen gus aha ya ng m em uat s ya r at -s ya r atke rj a, hak d an k ew ajib an ked ua be lah pi hak. 30. M og ok K erj a adal ah ti ndak an pek e rja /bu r uh yan g di r enc anak an da n di laksa nak an s eca ra be rs am a -s am a da n/ ata u oleh Se rik at P eke rja /Se rik at Bu ru h u nt uk m eng he ntik an at au m em pe rlam b at p eke rja an . 31. P enu tu pan P e rusa ha an (lock o ut ) a dal ah ti ndak an p en gusa ha u nt uk m en olak pek erj a/ bu ru h sel u ruh n ya , a ta u se ba gian u ntuk m e njal ank an p eke rja an . 32. P em utus an Hu bu nga n Ke rja a dal ah pe ngak hi ra n hub un gan Ke rj a ka r ena su atu h al t e rt ent u yang m e ng akib atka n be rak hir n ya hak d an kew aji ba n ant a ra pek er ja / bu ru h dan p en gusa ha . 33. L em bag a Ak re dit asi L em bag a Pel ati ha n Ke rj a a dala h lem b aga yan g m elak ukan p enil aian d an m em be rik an pe ng akua n s ta tus p rog ram p ela tih an Ke rja be rb asis k om pet ensi ya ng disel en gga r an ol eh lem b aga p ela tiha n k er ja be rd asa rka n k ri te ria st and a r k om pete nsi. 34. B alai La tiha n K erj a a dal ah Balai La tih an Ke rja Pem e rint ah Pr opi nsi D ae r ah Khus us Ib ukot a J aka rt a. 35. L em bag a Pel ati ha n Ke rja ad alah lem bag a ya ng m en yele ngg a raka n p ela tih an k e rja ba gi ten ag a ke rj a dan m em e nuhi p ers ya ra tan ya ng di te ta pkan . 36. P elat iha n Ke rja a dal ah ke se lu ru han ke gia ta n unt uk m em beri , m em pe rol eh, m eni ngka tka n s er ta m eng em ban gka n k om pet ensi Ke rj a, p r oduk ti vit as, disipli n, sika p da n e tos Ke rj a s esu ai de ng an je nja ng d an ku alit as j ab ata n at au p eke rja an b aik disek to r fo rm al m aup un dis ekt o r Inf o rm al. 37. S er tifik asi k om pet ensi , adal ah p ros es pen et ap an da n pen guk uha n a tas j enis da n ti ngka t kom p ete nsi ya ng dim iliki/ dik uas ai ses eo ra ng d en gan st an da r kom pet ensi ya ng t elah d ite ta pkan d an b er laku sec a ra n asio nal . 38. P em aga nga n a dal ah ba gian d ari sist em pela tih an Ke rja yan g dis ele ng ga rak an seca r a te rp ad u an ta ra p ela tiha n di lem ba ga p ela tih an de nga n beke rj a s eca ra lan gsu ng dib aw ah bim bin gan d an p en gaw asa n i nst ruk tu r at au p eke rja ya ng lebi h be rp en galam a n, d alam p r oses p rod uksi ba ra ng at au J asa dal am r angk a m en gu asai ke te ram pi l an at au kea hlia n te rt en tu. 39. S er tifik at Pela tih an ad alah ta nd a b ukti pe net ap an dan pe ng akua n a tas j enis d an ti ngk at ke te ram pil an ya ng dim iliki/ dikuas ai ol eh

ses eo ra ng di te ta pkan .

ses uai

d en gan

s tan da r

p ro g ram

p ela tih an

ya ng

BA B II KE SEMPA TA N DA N PE RL AKUA N YAN G SAM A P asal 2 S etia p t en aga k e rja m em iliki k esem pa ta n yan g sam a t an pa disk rim inas i u nt uk m em pe rol eh pek e rjaa n. P asal 3 S etia p p eke rja /b ur uh be rh ak m em per ole h p erl aku an ya ng s am a ta np a disk rim in asi d a ri pen gus aha . BA B III PE RE NCA NAA N TE NA GA KERJ A DAN IN F O R MAS I KE TE NA GAKE RJAA N

P asal 4

D alam pem b ang un an K ete na gake rj aan Da e rah , Pem e rin ta h Da e ra h m en yusun da n m ene ta pka n Pe r enca na an Te na ga K e rja Da er ah s eb aga i d asa r d an acua n d alam m en yusu n kebij aka n, s tr at egi d an pelaks an aa n p r og ram p em ban gu nan Ket en agak e rja an ya ng be rk esinam b ung an . P asal 5 ( 1)

P er enc ana an Ten aga Ke rj a Da er ah dis usun b er das ark an in fo rm asi K ete na gake rj aa n Dae r ah.

( 2)

In f o rm asi Ke te nag ake rja an m elipu ti : a . p en dud uk dan t en aga Ke rj a; b . kes em pat an Ke rj a;. c. p ela tih an Ke rja t erm as uk kom p ete nsi k e rja; d . p r oduk ti vit as te nag a k erj a; e . h ub ung an in dust ri al; . f. ko ndisi lin gkun ga n k erj a; g . p en gup ah an da n k eseja ht er aa n ten ag a ke rj a; da n h . jam in an s osial t en aga ke rja .

( 3)

In f o rm asi K et ena gak er jaa n D ae ra h seb ag aim ana dim aksud p ad a m elal ui a yat (2 ) , di atu r s ua tu sis tem yan g di tet apk an den ga n K epu tus an G ub er nu r .

BA B IV PE LA TIH AN , P EMA GA N GA N DAN PR O DU K TIV ITA S P asal 6 ( 1) S etia p t en aga K e rja m em pun yai h ak da n kes em pat an ya ng s am a u nt uk m em per ole h da n a ta u m enin gkatk an , m eng em ban gkan ke te ram pil an , ke ahii an d an p rod ukti vi tas Ke rj a s esuai d en gan b aka t, m in at da n k em am puan n ya m el alui pe lati ha n K er ja, p em aga ng an da n p r od ukti vi tas. ( 2) P em eri nta h Da er ah m e n yia pka n t en aga Ke rj a si ap pak ai yang m em iliki k om pete nsi u ntuk m em en uhi kes em pat an Ke rj a di d alam d an di lua r n ege ri m elalui p enin gk a ta n ku alit as B alai L atih an Ke rj a. ( 3) P eng usa ha be rt ang gu ngjaw a b a tas pem be ri an kes em pat an k ep ada p eke rja n ya s eb aga im ana dim aksud pa da a yat (1) u ntuk m eni ngka tka n dan m eng em ban gkan kom pe te nsi peke rj an ya . P asal7 ( 1 ) P elat iha n k erj a da pat dis ele ngg a raka n ole h : a . B alai La tih an Ke rja Di nas Ten aga Ke rj a dan Tr ansm ig rasi : b . L em bag a P ela tih an Ke rja Pem e rin ta h/P em eri nta h Da er ah ; c. L em bag a P ela tih an Ke rja Sw ast a /P e rusa ha an. ( 2 ) L em bag a P elat iha n K erj a P em eri nt ah / Pem e rint ah Da e rah , yang m en yelen gg ar aka n pel ati han K e rja w ajib m en da f t ark an ke gia ta nn ya ke pa da Din as Te na ga Ke rja d an Tr ansm ig rasi. ( 3 ) L em bag a P ela tih an Ke rja Sw ast a w aji b m em pe rol eh i zin te r tulis da ri G u be rn u r. ( 4 ) L em bag a Pel ati ha n p ela tih an Ke rja :

Ke rja

Pe rus ah aan

yan g

m en yel en gga r akan

a . t idak m em un gu t bi a ya pela tih an k e rja w aji b m em iliki ta nda d af ta r; b . m em ung ut bi a ya p ela tih an ke rj a w aji b m em iliki i zin te rt ulis da ri G u be rn u r. ( 5 ) P ers ya rat an dan ta taca r a un tuk m em pe rol eh t an da d af ta r d an i zin se ba gaim an a dim aksud p ad a a yat (2 ) , ( 3) d an a yat (4 ), di te ta pkan d en gan Ke pu tus an G ub er nu r. ( 6 ) P em ben tuka n, k ea ngg ot aan da n t at a Ke rj a Bal ai L ati han Ke rja se ba gaim an a dim aksu d p ad a a yat ( 1) hu r ut a, dit et apka n d en gan K epu tus an G ub er nu r . ( 7 ) P em ben tuka n, k ea ngg ot aan da n t at a ke rj a L em baga Pel ati han Ke rja se ba gaim an a dim aksu d p ad a a yat ( 1) hu r uf b d an hu ru f c, di te ta pkan ses uai de nga n pe ra tu ra npe r un dan g -un da nga n yang b e rlaku . P asal8 ( 1 ) P elat iha n ke rj a s eba gaim an a d im aksud dal am P asal 7 a ya t (1 ) , di laksa nak an d en gan c a ra p ela tih an Insti tusi on al, p ela tih an ke lilin g (m obile t r aini ng uni t) d an pem a gan ga n. ( 2 ) P elat iha n ke rj a yan g dis ele ngg a raka n Dinas Te na ga Ke rja da n Tr a nsm ig rasi d ap at dilaks an akan b eKe rjas am a d en gan pi hak ket iga .

P asal9 ( 1 ) P em aga nga n s eb agaim a na dim aksud d alam P asal 8 a yat (1 ) da pat di laksa nak an di D ae ra h, l ua r D ae ra h d an di lu ar ne ge ri oleh P em eri nta h Da er ah , pe rus aha an a tau a nta r p er usa haa n. ( 2 ) P em aga nga n dil aksan aka n a tas d asa r p e rjan jian pem ag an gan a nt ar a pes e rta den ga n pe ngus ah a yan g dibu at sec a ra t er tulis dan di da ft ark an pa da Di nas Ten aga Ke rj a dan Tr ansm ig rasi . ( 3 ) P erj anji an pem ag an gan seb a g aim ana dim aksud pa da a ya t (2 ), sek u ran g -ku ra ng n ya m em uat ket en tu an hak dan kew ajib an pes e rta d an pe ng usah a s e rta ja ngk a w akt u pem ag ang an . ( 4 ) P em aga nga n yang dis elen gg a raka n tidak m elal ui p e rjan jian p em aga ng an s eb agaim a na dim aksud p ad a a yat ( 2 ), di ang ga p tida k sa h d an s ta tus pese r ta be ru bah m e nja di p eke rja /b ur uh pe rus ah aan ya ng be rs an gkut an , ( 5 ) P ers ya rat an dan tat aca r a pe nda ft a ran pe rja njia n pem ag an gan se ba gaim an a dim aksu d pa da a yat ( 2) , d an p elaks an aan p em aga ng an s eb aga im ana dim aksu d pad a a yat (3 ), di te ta pkan d en gan Ke pu tus an G ub er nu r.

P asal 10

( 1 ) P em eri nta h Da er ah m el aksa naka n pem bin aan p elati ha n K er ja da n p em aga ng an. ( 2 ) P em bina an pela tih an K e rja dan pem a gan ga n se bag aim ana dim aksu d p ad a a yat (1 ) dia ra hka n un tuk pe nin gkat an r ele va nsi, k uali tas da n e fisie nsi pen yele ng ga ra an pel ati han Ke rj a dan p ro duk ti vit as. ( 3 ) P enin gka ta n p ro duk ti vit as se bag aim ana dim aksu d p ada a ya t (2 ) , di lakuk an m elal ui p en gem ba nga n b uda ya p r oduk tif , e tos K e rja , t ekn olo gi, da n efisie nsi k egi at an eko nom i. ( 4 ) U nt uk m enin gka tkan p rod ukti vi tas s eba gaim an a dim aksu d pa da a ya t ( 2 ) da n a yat ( 3) , dibe nt uk L em bag a P ro duk ti vit as D ae ra h d en ga n ke an ggo ta an da n ta ta Ke rj a dite ta pka n s esuai d en gan p e rat u ra n p e run da ng -u nda ng an yan g be rlak u. ( 5 ) L em bag a P ela tih an Ke rja se ba gaim an a d im aksud dal am Pas al 7 a ya t ( 1 ) , d an Lem b a ga Pr od ukti vi tas Da er ah seb ag aim ana dim aksu d d alam P asal 10 a ya t (4 ) , d ilakuk an ak re dit asi sec a ra be rkal a ole h L em bag a Ak r edi tasi Pela tih an Ke rja . ( 6 ) P em ben tuka n, k ean gg ota an dan ta ta K e rja L em bag a Ak re ditas i P elat iha n K e rja s esu ai d en gan p e rat u ran p er un dan g -un da nga n yan g b e rlaku . P asal 12 ( 1 ) Te n ag a K er ja yang te lah seles ai m en giku ti p ela tiha n K e rja dan a tau p em aga ng an be rh ak m em pe rol eh : a.

S er tifik at p elati ha n K e rja;

b.

S er tifik at kom pe tens i:

c.

p en gaku an kom pe te nsi dan a ta u k ualif ikasi ket e ram pila n/ ke ahli an Ke rja dal am be ntuk se rti fika t kom pe te nsi d an at au ke te ram pil an /kea hlia n K e rja.

( 2 ) S er tifik at pel atih an K e rja d ikelu a rkan ole h Bal ai L ati han K e rja dan L em bag a Pel ati han K e rja se ba gaim an a dim aksu d dal am P asal 7 a yat (1 ). ( 3 ) S er tifik at kom pe tens i dik elu a rkan ol eh Lem ba ga Se r tifik asi P ro fesi se tel ah m elalui uji kom pe tens i. ( 4 ) U ji kom pe tensi s eb aga im ana d im aksud p ad a a ya t (3 ), da pat dis ele ng ga rak an di Balai La tih an Ke rj a d an L em bag a Pel ati han K erj a seb ag ai Tem p at UJ I K om pet ensi ( TUK ) ya ng tel ah di ak redi tasi ol eh L em baga Se r tif ik asi P r ofes i, ( 5 ) P em ben tuka n k ea ng got aa n da n ta ta ke rja L em bag a Se rti fikasi P ro fesi dit et apk an s esuai d eng an pe r atu r an pe ru nd ang - und an gan ya ng be rl aku . ( 6 ) S er tifk at p ela tih an ke rja dan s er tifik at k om pet ensi se bag aim ana dim aks ud p ad a a yat (1 ) , m enja di sal ah s atu das a r u ntuk m en eta pka n t ingk at an jab at an pa da bid an g K erj a te rt en tu . ( 7 ) O r g anisasi Lem ba ga S er tifik asi P ro fesi se ba gaim an a dim aksud p ad a a yat (5 ), di tet apk an de ng an Kep ut usan Gu be rn ur .

BA B V PE NEM PA TAN TENA GA KE RJA DA N P ER LUAS AN KERJ A B agia n P e rt am a P enem p ata n Te na ga Ke rja P asal 13 ( 1 ) S etia p t en aga K e rja m em pun yai h ak da n kes em pat an ya ng s am a u nt uk m em ilih, m end apa tka n, ata u pi nda h p eke rja an dan m em pe rol eh pe ngh asila n yang la yak didal am at au di lu ar n ege ri . ( 2 ) H ak dan kes em pat an un tuk m em ilih, m e nd apa tka n, a t au pin dah p eke rja an dan m em pe rol eh p en ghasil an ya ng l a yak se bag aim ana dim aks ud p ada a yat ( 1) , dil akuka n sesu ai de ng an p er at u ran p e run da ng -u nda ng an yan g be rlak u.

P asal 14 ( 1 ) P enem p ata n ten ag a K e rja te r diri d a ri : a . p en em pat an te na ga Ke rja di dal am ne ge ri ; b . p en em pat an te na ga Ke rja di lua r n ege ri . ( 2 ) K ete nt uan m e ng ena i p enem pa ta n t en aga Ke rj a se bag aim ana dim aks ud p ada a yat (1 ) , dia tu r ses uai d en gan pe ra tu ra n pe r und an g u nd ang an yan g be rlak u. P asal 15 ( 1) S etia p pe r usah aa n w aji b m elap ork an low o ng an Ke rj a k epa da Dinas Te n ag a K e rja da n Tr a nsm igr asi. ( 2) P ers ya rat an dan ta ta ca ra pel apo r an low o nga n se bag aim ana dim aks ud pa da a ya t (1 ) , dite ta pka n d en gan Ke pu tusa n G ube r nu r. ( 3) P em aga nga n yang dis elen gg a raka n tidak m elal ui p e rjan jian p em aga ng an s eb agaim a na dim aksud p ad a a yat ( 2 ), d i ang ga p tidak sa h d an s ta tus pese r ta be ru bah m e nja di p eke rja /b ur uh pe rus ah aan ya ng be rs an gkut an ,

( 4) P ers ya rat an da n ta ta c a ra pe nda ft ar an pe rj anji an pem ag an gan se ba gaim an a dim aksu d pa da a yat ( 2) , d an p elaks an aan p em aga ng an s eb aga im ana dim aksu d pad a a yat (3 ), di te ta pkan d en gan Ke pu tus an G ub er nu r. ( 5) P em eri nta h D ae ra h m elaksa nak an p em bina an pel atih an K e rja dan p em aga ng an. ( 6) P em bina an p ela tih an Ke rj a da n p em aga nga n se bag aim ana dim aks ud pa da a ya t ( 1) , dia ra hka n u nt uk peni ngk at an r ele va nsi, ku alit as d an e fisie nsi p en yel en gga r aan pel ati han Ke rja dan p r oduk ti vit as. ( 7) P enin gka ta n p rod ukti vi tas se ba gaim an a dim aksud pa da a yat (2 ), di lakuk an m elal ui pen gem ba ng an b uda ya p ro dukti f, e tos K er ja, t ekn olo gi, da n efisie nsi k egi at an eko nom i. ( 8) U nt uk m e ningk atk an p ro duk ti vit as s eba gaim an a dim aksud p ad a a yat ( 2 ) da n a yat ( 3) , d ibe nt uk L em bag a P ro dukt i vitas D ae ra h d en gan ke an ggo ta an dan ta ta ke rj a di te tapk an s esuai de nga n p er at u ran p e run da ng -u nda ng an yan g be rlak u. P asal 11 ( 1) L em bag a Pel ati han K e rja se ba gaim an a dim aksu d dal am P asal 7 a yat (1 ) , da n Lem ba ga P ro dukt i vitas Da er ah se ba gaim an a dim aksud d alam P asal 10 a yat ( 4 ), dilak uka n akr edi tasi seca r a be rkal a oleh L em bag a Ak r edi tasi Pela tih an Ke rja . ( 2) P em ben tuka n, ke ang go ta an da n ta ta Ke rj a Lem ba ga Ak redi tasi P elat iha n Ke rj a sesu ai d en gan pe ra tu r an p e run da ng -u nd ang an yang b e rlaku . P asal 12

( 1 ) Te n ag a Ke rja ya ng t ela h s eles ai m e ngiku ti pe lati ha n k e rja d an a tau p em aga ng an be rh ak m em pe rol eh : a . S er tifik at Pel ati han Ke rj a ; b . S er tifik at Kom pe te nsi ; c. P eng aku an kom pe tens i dan ata u kuali fikasi ke te ram pil an /kea hlia n k erj a dal am be ntuk se r tifik at kom pe tensi d an a tau ke te ram pila n/k ea hlian Ke rj a. ( 2 ) S er tifik at pel atih an K e rja d ikelu a rkan ole h Bal ai L ati han K e rja dan L em bag a Pel ati han K e rja se ba gaim an a dim aksu d dal am P asal 7 a yat (1 ). ( 3 ) S er tifik at kom pe tens i dik elu a rkan ol eh Le m ba ga Se r tifik asi P ro fesi se tel ah m elalui uji an k om pet ensi . ( 4 ) U ji kom pe tensi s eb aga im ana d im aksud p ad a a ya t (3 ), da pat dis ele ng ga rak an di Balai La tih an Ke rj a d an L em bag a Pel ati han K erj a seb ag ai Tem p at UJ I K om pet ensi ( TUK ) ya ng tel ah di ak redi tasi ol eh L em baga Se r tifik asi P r ofes i . ( 5 ) P em ben tuka n k ea ng got aa n da n ta ta ke rja L em bag a Se rti fikasi P ro fesi dit et apk an s esuai d eng an pe r atu r an pe ru nd ang - und an gan ya ng be rl aku . ( 6 ) S er tifk at pel atih an Ke rja da n se rti fika t kom pe te nsi se bag aim ana dim aks ud p ad a a yat (1 ) , m enja di sal ah s atu das a r u ntuk m en eta pka n t ingk at an jab at an pa da bid an g K erj a te rt en tu . ( 7 ) O r g anisasi Lem ba ga S er tifik asi P ro fesi se ba gaim an a p ad a a yat (5 ), di tet apk an de ng an Kep ut usan Gu be rn ur .

dim aksud

BA B V PE NEM PA TAN TENA GA KE RJA DA N P ER LUAS AN KERJ A B agia n P e rt am a P enem p ata n Te na ga Ke rja P asal 13

( 1) S etia p te nag a k e rja m em pun yai h ak dan kes em pat an yan g s am a u nt uk m em ilih, m end apa tka n, ata u pi nda h p eke rja an dan m em pe rol eh pe ngh asila n yang la yak di d alam a ta u di l ua r neg e ri. ( 2) H ak dan kes em pat an un tuk m em ilih, m e nd a pa tka n, at au pin dah p eke rja an dan m em pe rol eh p en ghasil an ya ng l a yak se bag aim ana dim aks ud p ada a yat ( 1) , dil akuka n sesu ai de ng an p er at u ran p e run da ng -u nda ng an yan g be rlak u.

P asal 14 ( 1 ) P enem p ata n ten ag a K e rja te r diri d a ri ; a . p en em pat an te na ga Ke rja di dal am ne ge ri b . p en em pat an te na ga Ke rja di lua r n ege ri . ( 2 ) K ete nt uan m e nge nai pe nem pa tan te na ga ke rj a se bag aim ana dim aks ud a ya t ( 1) , dia tu r sesu ai de nga n pe ra tu r an pe r und an gu nd ang an yan g be rlak u. ( 3 ) S etia p pe rus aha an w ajib m el apo rk an l ow on gan ke rja kep ad a Dinas Te n ag a K e rja da n Tr a nsm igr asi. ( 4 ) P ers ya rat an dan ta ta ca ra pel apo r an low o nga n se bag aim ana dim aks ud pa da a ya t (1 ) , dite ta pka n d en gan Ke pu tusa n G ube r nu r. P asal 16 ( 1 ) L em bag a Pe nem pa tan Te na ga Ke rj a seb ag aim ana dim aks ud d alam P asal 14 a yat ( 1) h u ruf a , te rdi ri da ri ; a . B urs a K e rja D ae ra h; b . L em bag a Pe nem pa tan Te na ga K e rja Sw as ta A nta r K e rja Lokal ( AK L) ; c. L em bag a Pe nem pa tan Te na ga K e rja Sw as ta A nta r K e rja A nt ar D ae r ah (A KAD ) ; d . B urs a K e rja Kh usus Pem e rint ah ; e . B urs a K e rja Kh usus Sw asta . ( 2 ) P elaksa na p enem pa ta n ten ag a k erj a s eba gaim an a dim aksud d alam P asal 1 4 a yat (1 ) hu ru f b , a dala h L em bag a Pe nem pa ta n Ten aga K erj a A nt a r K erj a A nt a r Neg a ra (A KAN ) . ( 3 ) L em bag a Pe nem pat an Te nag a Ke rj a Sw as ta AK L, AK AD , A KAN dan B urs a K e rja Kh usus Sw asta h ar us be rb ad an huk um . ( 4 ) L em bag a Pe nem pa ta n Ten aga Ke rja Sw a sta AKL da n Bu rsa Ke rja K husus se ba gaim an a dim aksud pad a a ya t ( 1) hu ru f b da n hu ru f d, d alam m elaksa nak an pel a ya nan pe nem pa ta n t en aga Ke rj a w ajib m em pe rol eh i zin te rt ulis da ri Gub e rnu r . ( 5 ) L em bag a Pe nem pa tan Te na ga Ke rj a Sw asta AKAD dan A KAN se ba gaim an a dim ak sud pa da a yat ( 1 ) hu ru f c d an a ya t ( 2) , s eb elum

m elaks anak an pel a ya nan pe nem pa ta n m em pe rol eh r ekom en dasi da ri Gub e rnu r .

t en aga

Ke rj a

w ajib

( 6 ) P elaksa na P enem p ata n Ten aga K e rja AKA N d alam m elaks an akan p en em pat an ten ag a Ke rj a h ar us te rle bih dah ulu m e nda ft a rkan ke gia ta nn ya ke pad a Din as Te nag a Ke rja da n Tr ansm ig rasi . ( 7 ) P ros ed ur d an ta tac a ra un tuk m e nd apa tka ri i zin , rek om end asi dan p en daf ta r an s eb agaim a na dim aksud p ada a yat ( 4) , (5 ) da n a yat ( 6 ), di te ta pkan d eng an Ke pu tusa n G ube r nu r. ( 8 ) L em bag a Pen em pat an Te nag a Ke rja Sw as ta MA D se bag aim ana dim aks ud d alam P asal 1 6 a ya t (1 ) h u ruf c , yan g akan m elaks an akan p e rek ru ta n Te na ga Ke rja MA D ha r us m en unj ukka n S u rat P ers et uju an Pen em pat an Ten aga Ke rj a M AD da ri D ae ra h pen e rim a. P asal 18 ( 1) B urs a Ke rja Dae r ah se bag aim ana dim aksud d alam P asal 1 6 a ya t ( 1) h u ruf a dila ra ng m em ungu t bia ya pe nem pa tan , baik la ngs ung m au pun ti dak la ngsu ng , se ba gia n a ta u k eselu r uha n k ep ada t en aga K erj a da n p en ggu na te na ga Ke rja . ( 2) P elaksa na P en em pat an Ten ag a Ke rja s eb agaim a na dim aksu d d alam P asal 1 6 a yat (1 ) hu ru f b , c, d d an h u ru f e, ha n ya dap at m em un gut bi a ya pe nem pa tan te nag a Ke rj a d ari pe ng gun a t ena ga K e rja dan d a ri t en aga Ke rj a u ntuk g olon ga n d an j ab ata n te rt ent u s esuai d en gan p e rat u ran p er un dan g -u nda ng an yan g b e rlak u. P asal 19 ( 1) S etia p t ena ga K e rja p en yand an g c aca t m em pun yai k esem pa tan ya ng sam a u nt uk m en da pa tkan peke rj aan s esuai den ga n jenis dan d e raja t k ecac ata nn ya. ( 2) S etia p p e rusa ha an m em be rika n kes em pat an da n p erl aku an yang sam a ke pad a pe n ya nda ng cac at d en gan m em pe rke rj akan p en yand an g caca t di pe rus ah aan se su ai d eng an j enis dan de ra jat kec aca tan , pen didik an da n k em am puan n ya yan g jum la hn ya dis esu aika n de ng an jum la h ka r yaw a n da n a tau kuali fikasi p e rusa ha an . ( 3) S etia p p eng usa ha w ajib m em pek erj aka n pe n ya nda ng c acat sek u ran g -ku ra ng n ya 1 (sa tu ) o ran g p en yand an g cac at un tuk se tiap 1 00 (s e ra tus ) or an g peke rj a p ad a pe rus aha an n ya. ( 4) P eng usa ha se ba gaim an a dim aksu d p ada a ya t (3 ), m elaks anak an d an m ela po rka n pe nem pa tan te nag a p en yand an g cac at ke pad a G ube r nu r.

ha rus Ke rja

( 5) P ros ed ur d an t atac a ra pe laksa na an pe nem pa tan se r ta pe lap o ran p en em pat an te na ga Ke rja p en ya nd ang cac at se bag aim ana dim aks ud p ad a a yat (2 ) dan a ya t ( 3 ), dit eta pka n sesu ai d en gan p e rat u ra n p e run da ng -u nda ng an yan g be rlak u. ( 6) P enem p ata n t en aga Ke rja pe n yan da ng c acat s elai n dil akuk an oleh L em bag a Pe la ya na n Pe nem pa tan S w ast a seb ag aim ana dim aksud d alam P asal 1 6 a yat (1 ) da n a yat (2 ), d alam m elaks an akan p ela yana n p enem p ata n t ena ga K e rja ju ga d ap at d ilakuk an oleh lem b aga p enem p ata n te nag a K e rja pe n yan da ng c aca t yang m em pe rol eh i zin te rt ulis da ri Gub e rnu r . ( 7) L em bag a Pe nem pa ta n b e rba da n hukum .

Tena ga

K e rja

P en yand an g

Cac at

ha rus

( 8) Ta t aca r a un tuk m end ap atka n i zin se bag aim ana d im aksud p ada a yat ( 1 ) , di te ta pkan d eng an Ke put usa n Gu be r nu r.

P asal 21 ( 1) L em bag a p enem p ata n t en aga Ke rja pe n ya nda ng c aca t se bag aim ana dim aks ud d alam Pas al 21 a ya t (1 ), han ya d ap at m em ung ut bia ya p en em pat an te na ga Ke rj a da ri pe ngg un a te nag a Ke rja d an da ri t en aga Ke rj a unt uk golo ng an da n j aba ta n te rt ent u s esua i d en gan p e rat u ra n p e run da ng -u nda ng an yan g be rlak u. ( 2) D inas da pat m e ngu pa yakan pe nda yag una an ten ag a Ke rja p en yand an g c aca t m elalui pen em pat an d an p e rlu asan k esem pa tan K erj a. P asal 22 ( 1) L em bag a Pe nem pa ta n Ten aga Ke rja AKA N w ajib m en yedi akan t em pat p en am pun gan ten ag a K e rja yan g m em per oleh Izin da ri G u be rn u r. ( 2) Te m pa t p enam pu ng an t en aga Ke rja s eba gaim an a dim aksu d p ad a a yat ( 1) ha rus m em en uhi s tan da r d an pe rs ya r ata n t eknis yang di te ta pkan d eng an Ke pu tusa n G ube r nu r. ( 3) P ers ya rat an d an tat aca ra unt uk m em per ole h i zin se bag aim ana dim aks ud pa da a ya t (1 ) , dite ta pka n d en gan Ke pu tusa n G ube r nu r. B agia n K ed ua P erl uas an Kes em pata n Ke rja P asal 23

( 1) P em eri nta h D ae r ah d an m as ya r aka t be rs am a -s am a m e ngu pa yakan p e rluas an kes em pat an Ke rj a, b aik di dal am m aup un di lu ar h ub ung an Ke rj a. ( 2) ( 2 ) P erl uas an k esem pa ta n Ke rj a di lua r hu bu nga n K erj a se ba gaim an a dim aksud p ada a yat (1 ), di lakuk an m elalu i p enci pt aan ke gia ta n yan g p ro duk tif dan be rk elanj ut an den ga n m end a yag un akan p ot ensi s um be rd a ya alam , s um be rd a ya m a nusia d an tek nolo gi te pat g un a. ( 3) P encip ta an k egi at an s eba gaim an a dim aksud pa da a ya t (2 ), di lakuk an m elalui pola p em ben tuk an da n pem bi naa n te na g a Ke rja m an diri , te ra pan t eknol ogi te pa t g un a, w i ra usa ha ba ru , p e rlu asan K erj a sistim pad at ka r ya, ali h p ro fesi , da n pe nda yag una an t en aga K erj a suka r ela at au p ola lai n yan g dap at m en do ro ng te rci pt an ya p e rluas an kes em pat an Ke rja . ( 4) L em bag a ke uan ga n b aik pe r bank an m au pu n n on p e rba nka n, dan d uni a usa ha d ap at m em ban tu d an m em ber ikan k em uda han bags se tia p keg iat an m as ya r akat yan g da pa t m encip taka n a tau m en gem ban gka n pe rlu asan kes em pat an ke rja . ( 5) P elaksa na an ke ten tu an seb ag aim ana dim aksu d pa da a ya t ( 3 ) dan a yat (4 ), di tet apk an de nga n Kep ut usan Gu be rn ur .

BA B V I PE N G GU NAA N TE NA GA KERJ A AS IN G P asal 24 ( 1) P eng gu naa n Te nag a K erj a Asi ng dilaks anak an d alam ra ngka ali h tek hnol ogi d an k ea h lian .

s eca ra

selek tif

( 2) S etia p pem be ri ke rja ya ng tel ah m em pe r ole h i zi n m em peke rj akan Te n ag a Ke rja Asi ng ba r u w aji b m elap ork an ke pad a Di nas Ten aga K erj a da n Tr ansm ig rasi . ( 3) S etia p pem be ri k e rja yan g ak an m em pe rp anj an g i zin m em peke rj akan Te n ag a K erj a Asi ng di Da e ra h w ajib m em iliki Izin p e rpa nja ng an te rt ulis da ri Gub e rnu r . ( 4) P ers ya rat an da n tat aca ra u ntuk m e nd apa tka n i zin se bag aim ana dim aks ud pa da a ya t (3 ) , dite ta pka n d en gan Ke pu tusa n G ube r nu r.

P asal 25

( 1) P em be ri k e rja o ra ng p ers eo r ang an dil a ran g m em peke rjaka n Ten aga K erj a As ing . ( 2) K ew ajiba n m em iliki i zi n pe rp anj an gan se ba gaim an a dim aksud d alam P asal 24 a ya t (3 ), ti dak be rlak u bagi pe rw akil an ne ga ra asin g yang m em pe rgu nak an t en aga Ke rja asing s eb agai pe gaw ai di plom atik d an kons ule r . ( 3) Te n ag a K er ja Asi ng da pa t di pek erj aka n di D ae ra h h an ya d alam h ub ung an Ke rj a u nt uk j aba ta n t e rt ent u dan w akt u te rt en tu. P asal 26 ( 1) P em be ri k e rja yan g aka n m em pe r panj an g Re ncan a Pe ngg un aan Te n ag a K e rja Asin g h a rus m enda pa tka n p en gesa ha n d a ri G ube r nu r. ( 2) K ete nt uan s eb aga im ana d im aksud p ad a a ya t (1 ), tid ak be rl aku bagi ins ta nsi p em eri nt ah , b ada n Int e rsio nal dan p erw akil an ne ga ra asi ng . ( 3) P ros ed ur da n tat aca ra pe r pan jan ga n R enc ana Pe ngg un aan Te n aga K erj a Asin g seb ag aim ana dim aksud p ad a a ya t ( 1 ), di te ta pkan d en gan Ke pu tus an G ub er nu r. P asal 27 ( 4) P er pa njan ga n R enc ana se ba gaim an a dim aksud ku r ang n ya m em uat :

Pen gg un aan d alam P asal

Te na ga 2 6 a ya t

Ke rja Asing (1 ) ,sek ur an g -

a . al asa n pen gg una an Ten aga Ke rj a Asi ng ; b . ja ba ta n da n/ at au k edu duk an Te na ga K er ja Asi ng dal am st r ukt ur o r ganis asi pe rus ah aan ya ng be rs angk ut an ; c. ja ngk a w ak tu pe ngg un aan Ten ag a K er ja Asing ; d . p en unjuk an t ena ga Ke rja w a rga In d onesi a s eba gai p end am ping Te n ag a K e rja Asin g ya ng di peke rj akan .

P asal 28 ( 1 ) P em be ri K erj a Te na ga Ke rja Asi ng w aji b: a . m en unjuk Te nag a K e rja Indo nesi a s eba gai t ena ga p end am ping Te n ag a Ke rja Asin g yan g d ipek e rjaka n un tuk ali h t ekn olo gi dan al ih k ea hlian d a ri Te nag a K e rja Asin g; b . m elaks anak an p endi dika n da n pela tih an Ke rj a bag i Te na ga Ke rja In d ones ia s eba gaim an a dim aksud pa da hu r uf a, yan g s esuai d en gan ku alifik asi jab at an yan g did ud uki oleh Te nag a Ke rja Asi ng; c. m ela po rka n k eb er ad aan Te na ga Ke rj a Asing di pe rus ah aan ke pa da Din as Ten aga Ke rja da n Tr ansm ig rasi s et elah m en dap atk an Izin Ke rj a/ Izinp e rpa nja ng an; d . m ela po rka n seca r a be rk ala p r og ram pe ndid ikan dan pel ati han b agi t ena ga Ke rja p en dam pin g ke pa da G ub er nu r . ( 2 ) K ete nt uan s eba gaim an a dim aksu d pa da a yat (1 ) hu r uf a d an h u ruf b , tid ak be rlak u b agi Te n ag a K er ja Asing ya ng m e nd uduki Ja ba tan di r eksi dan /a ta u kom isa ris. ( 3 ) P ros ed ur d an ta ta ca ra p elap o ran se ba gaim an a dim aks ud pa da a ya t ( 1 ) hu r uf c d an hu r uf d, di te tapk an de ng an Kep ut usan Gu be rn u r. P asal 29 Te n ag a Ke rja Asin g dila r ang m en dud uki j ab ata n yan g m en gu rus i p e rson alia dan ata u jab at an -ja ba tan te rt en tu ses uai d eng an p e rat u ra n p e run da ng -u nda ng an yan g be rlak u. P asal 30 ( 1) P em be ri Ke rj a ya ng m em pek e rjaka n Te na ga K e rja Asing di Da e rah w ajib m em ba ya r kom pe nsasi k ep ada ne ga ra at as se t iap Te n aga K erj a As ing ya ng dip eke rjak an . ( 2) K ew ajiba n m em ba ya r kom pe nsasi s eba gaim an a dim aksu d pa da a yat ( 1 ) , ti dak b erl aku ba gi i nst ansi pem e rin ta h, pe rw akil an ne ga ra asi ng , b ad an -b ada n in te rn asio nal , lem ba ga s osial , lem b aga ke ag am aan dan jab at an -ja ba tan te r ten tu di lem b aga pe ndi dikan ses uai d eng an pe r atu r an pe r und an g - un dan ga n yang b erl aku . ( 3) B esa rn ya kom p ensasi , pr ose du r, t ata ca ra p em ba ya ra n dan p en ggu na an kom pe nsasi di te tapk an ses uai d eng an p er at u ran p e run da ng -u nda ng an yan g be rlak u. BA B V II H UB UN G AN KERJ A P asal 31 ( 1) H ub un gan ke rja te rj adi k ar en a a dan ya p e rjanj ian p en gusa ha da n pek erj a/ bu ru h. ( 2) P erj anji an k erj a se bag aim ana sec a ra te r tulis at au lisa n.

dim aksud

pad a

a ya t

Ke rja

an ta ra

(1 ),

dib uat

( 3) D alam h al pe rj anji an Ke rj a di bua t sec ar a lisa n, m aka pen gus aha w ajib m em bu at su ra t pe ng angk at an b agi p eke rja /b u ruh yang b e rsan gku ta n.

( 4) S yar at s ya ra t pe rja njia n ke rj a: a . kes ep akat an ke dua b elah pi hak ; b . kem am pu an at au kecak ap an m el akuka n pe rb ua tan h ukum ; c. a da n ya pek e rjaa n yang di pe rja njika n; d . p eke rja an yan g di pe rja njika n ti dak be rt en ta nga n d en gan ke te r tiba n um um , kes usila an , da n pe ra tu ra n pe r und an gu nd ang an yan g be rlak u. ( 5) P erj anji an ke rja ya ng dib ua t oleh p a ra pih ak yan g b e rt ent an gan d en gan k et en tua n se bag aim ana dim aksud pa da a yat (4 ) hu ru f a dan h u ruf b , dap at di bat alka n. ( 6) P erj anji an ke rja ya ng dib ua t oleh p a ra pih ak yan g b e rt ent an gan d en gan ket en tua n se ba gaim an a dim aksu d p ad a a yat (4 ) hu ru f c dan h u ruf d , bat al dem i h ukum . P asal 32 ( 1 ) P erj anji an ke rja di bua t un tuk w ak tu t er te ntu a ta u u nt uk w ak tu tid ak t e rt ent u, ( 2 ) P erj anji an ke rja u n tuk w akt u te rt ent u s eb agaim a na dim aksud p ada a yat (1 ), di dasa rk an at as ; a . Ja ngk a w akt u at au b . S elesai n ya su atu p eke rja an te r te ntu ( 3 ) P erj anji an ke rj a un tuk w akt u te rt en tu h an ya d ap at di bu at u ntuk p eke rja an te rt en tu ya ng m en ur ut J enis d an si fat at au ke gia tan p eke rja an n ya aka n s elesa i d alam w akt u te rt en tu, yai tu : a . P eke rja an yan g s ekali seles ai at au yan g sem e nta r a si fat n ya ; b . P eke rja an yan g dipe rki r akan p en yelesai an n ya dal am w aktu ya ng tid ak t elal u l am ada npali ng lam a 3 (t iga ) tah un ; c. P eke rja an yan g be rsif at m usim an, at au ; d . P eke rja an yan g b e rh ubu ng an de nga n pr od uk b a ru, ke gia tan b a ru, at au p ro duk t am bah an ya ng m asih d alam pe rco ba an a tau p enj ajak an. ( 4 ) P erj anji an ke rj a un tuk w akt u t er te ntu tid ak da pa t dia daka n u ntuk p eke rja an ya ng be rsi fat t et ap. ( 5 ) P erj anji an ke rja w akt u te r ten tu ya ng did asa rka n at as j an gka w aktu t e rt ent u da pa t dia dak an u ntuk pali ng lam a 2 (d ua ) t ahu n d an h an ya b ole h dip e rpa nja ng 1 (sa tu ) kali u nt uk j an gka w akt u pali ng lam a 1 ( sa tu ) ta hun . ( 6 ) P erj anji an K e rja w akt u te r te ntu da pat dip er ba ha rui s ete lah m ele bihi m asa t en gga ng w akt u 30 (ti ga p ulu h) ha rp b e rak hir n ya p e rjan jian K erj a w akt u te r ten tu yang l am a, p em ba rua n pe rj anji an ke rj a w aktu t e rt ent u ha n ya bole h dil akuk an 1 (sa tu ) kali da n pali ng l am a 2 ( du a) t ah un . ( 7 ) P erj anji an ke rja , pe r panj an gan p e rja njian K e rja da n pem ba r u an p e rjan jian Ke rj a w akt u t e rte nt u se ba gaim an a dim aks ud pad a a yat ( 5 ) dan a ya t (6 ), w aji b di das ark an pad a Di nas Te na ga K e rja dan Tr a nsm ig rasi . ( 8 ) P ros ed ur , t at aca ra pem bu at an, da n p end af ta ra n som a p elaks an aan p e rjan jian ke rj a di te ta pkan d eng an Ke pu tusa n G ube r nu r. P asal 33 P erj anji an K e rja unt uk w akt u t e rte nt u ya ng ti dak m em en uhi k ete nt ua n se ba gaim an a d im aksud dal am Pas al 32 a ya t (3 ) , (4 ) , (5 ) , (6 ) da n a ya t ( 7 ) , d em i huk um m enja di p e rja njian Ke rj a w ak tu tid ak te rt en tu.

BA B V III H UB UN G AN IND US TR IAL P asal 34

( 1) D alam m el aksan aka n hub un gan in dus tr ial, p em eri nt ah m em pun yai f un gsi m en et apka n k ebijak an , m em be rika n p ela yan an, m elaks anak an pe ngaw as an , d an m elak uka n p enin dak an te rh a riap p ela ngg a ra n p e rat u ran p e run da ng -u nda ng an Ke ten ag ake rja an . ( 2) D alam m elaksa nak an h ub un g an i nd ust rial , p eke rja /b ur uh dan se rik at p eke rja /se rika t bu r uhn ya m em pu n yai f ungsi m enj ala nkan p eke rja an ses uai d en gan kew aji ba nn ya, m enja ga ke te rti ba n dem i kel an gsun ga n p rod uksi, m en ya lu rka n aspi rasi sec a ra dem ok ra tis, m en gem ban gka n ke te ram pil an, da n ke a hli an n ya s er ta ikut m em ajuka n pe rus aha an da n m em pe rju an gkan kes ejah te r aan a ng got a bes er ta kel ua rg an ya . ( 3) D alam m elaksa naka n hu bu nga n in dust ri al, p en gus aha dan o r ganis asi pe ngus ah an ya m em pun yai f un gsi m enci pt akan kem it ra an , m en gem ba ngk an usa ha , m em pe rl uas lap an gan K er ja, d an m em be rika n k esej ah te ra an p eke rja /b ur uh s eca ra t e rb uka, d em okr atis , dan b erk ea dila n. H ub un gan Indus t rial dil aksan aka n m elal ui s ar an a : a . se rik at pek e rja /se rika t bu ru h; b . o r ganis asi pe ngus ah a; c. lem b aga Ke rj asam a B ipa r tit ; d . lem b aga Ke rj asam a Tr ip a rt i t; e . p e rat u ra n P er usa haa n; f . p e rjan jian Ke rj a B e rsam a; g . p e rat u ra n p e run da ng -u nda ng an Ke ten ag ake rja an ; h . lem b aga p en ye lesai an pe rs elisih an hu bu nga n i ndus t rial . P asal 36 ( 1) S etia p p eke rja /b ur uh b e rh ak se rik at pek e rja /se rika t bu ru h.

m em be nt uk

da n

m enja di

an gg ota

( 2) S erik at pek erj a/s er ikat bu ru h di be ntuk ole h seku r ang -k u ran gn ya 10 ( se pulu h ) or an g p eke rj a/b u ruh . ( 3) S erik at p eke rja /se rik at bu r uh se bag aim ana d im aksud p ada a yat (2 ), m em be rit ahuk an s eca ra te rt ulis u nt uk dica ta t di Din as Ten aga Ke rja d an Tr ansm ig rasi . ( 4) P ros ed ur dan t at aca ra p enc ata ta n s e rika t peke rj a/s erik at b u ruh di te ta pkan d eng an Ke pu tusa n G ube r nu r P asal 37 ( 1) S etia p pe ngus ah a b e rhak o r ganis asi pe ngus ah a.

m em ben tuk

da n

m enj adi

an gg ota

( 2) B ent uk S usu nan O r ga nisasi , Tu gas Pokok , Fu ngsi da n Ta ta Ke rja se r ta p e rson alia o r gan isasi p eng usa ha di te tapk an d en gan K epu tus an G ub er nu r .

P asal 38

( 1) P eng usa ha yan g m em peke rjak an 50 ( lim a p uluh ) o ra ng pek er ja/ b u ruh at au le bih, w aji b m em bent uk lem bag a ke rjas am a bip ar tit yang dic at atk an k e Din as Te na gaKe rj a dan Tr ansm ig rasi . ( 2) L em bag a ke rj asam a bi pa rti t se ba gaim an a dim aksu d p ada a ya t (1 ), b e rfu ngsi seb ag ai f or um k om unikasi , ko nsul tasi dan m us yaw a rah u nt uk m em ecahk an pe rm asal ah an di pe rus ah aan . ( 3) K ean gg ota an L em baga K erj asam a Bipa r tit t er di ri da ri uns ur p en gusa ha d an uns u r s erik at p eke rja /se rika t bu ru h da n ata u uns ur p eke rja /b u ruh yan g d itu njuk /di pilih ole h p e rke rja /bu r uh s eca ra d em okr atis . ( 4) P ros ed ur da n t atac a ra p em ben tuk an se ba gaim an a dim aksud p ada a yat K epu tus an G ub er nu r .

d an penc at at an lem b aga (1 ), di te ta pkan d en gan

P asal 39

( 1) D i Da e rah di be nt uk Lem ba ga Ke rj asam a K otam a d ya, d an Kab up at en Adm inist ras i.

Tri pa rti t

P ropi nsi,

( 2) L em bag a Ke rjas am a Tri pa rti t m em berik an p e rtim ba ng an, s ar an dan p en dap at k ep ada Pem e rint ah da n pih ak t e rkait dal am pen yusu nan ke bijak an da n pem eca han m asala h K et en agak e rjaa n . ( 3) K ean gg ota an l em bag a ke rjas am a Tr ip a rti t t er di ri da ri uns ur P em eri nta h, o r ganis asi pe ng usah a da n s e rika t pek erj a/s er ikat b u ruh . ( 4) P em ben tuka n, Sus una n O r ganis asi, Tu g as P okok , Fu ngsi da n Ta ta K erj a l em bag a se ba gaim an a d im aksud pa da a ya t (1 ) , di te ta pkan ses uai d eng an pe r atu r an pe ru nda ng -u nd ang an yan g be rlak u. P asal 40 ( 1) P eng usa ha ya ng m em peke rj akan peke rj a/ bu ru h s eku ra ng -k ur an gn ya 1 0 (s ep uluh ) o r ang w aji b m em bu at Pe ra tu r an Pe rus ah aan yang m ulai be rl aku set ela h disahk an ol eh G ub er nu r. ( 2) K ew ajiba n m em bua t Pe ra tu ra n Pe r usa haa n se bag aim ana dim aksud p ad a a yat (1 ), ti dak b erl aku b agi pe r usah aa n yang t ela h m em iliki P erj anji an Ke rja B ers am a.

P asal 41

( 1) P erj anji an Ke rj a Be rsam a dib ua t ole h s e rika t peke rj a/s erik at b u rah a ta u b ebe r ap a se rika t p eke rj a se rika t bu ru h ya ng te rc a ta t p ada D inas Te na ga K e rja dan Tr a nsm igr asi d en gan pe ngus ah a a tau b eb er ap a pen gus aha . ( 2) P en yus un an Pe rja njia n K erj a Be rsam a s eb agaim a na dim aksud p ada a yat (1 ), dil aksan aka n sec a ra m usyaw ar ah . ( 3) P erj anji an Ke rja Be rs am a se bag aim ana dim aksu d pad a a yat ( 1 ), h a rus di bu at sec a ra t e rtul is de nga n h ur uf s atin da n m e ngg un akan b ah asa In do nesia .

( 4) D alam h al te rd ap at Pe rja njia n K erj a B e rsam a ya ng dib ua t tidak m en ggu nak an b ah asa Ind on esia, m ak a Pe rj anjia n K erj a Be rs am a t e rseb ut ha rus dit e rjem ahk an dal am b ah asa Ind on esia ole h p en te rjem ah t e rsum pa h. ( 5) P erj anji an Ke rja Be rs am a se bag aim ana dim aksu d pad a a yat ( 1 ), h a rus did af ta rka n pad a Din as Te nag a K e rja da n Tr a nsm igr asi.

BA B IX PE N YE LESA IAN PE RSEL IS IHA N HU BU N GAN IND US TR IAL B agia n P e rt am a P ers elisih an H ubu ng an In dus tri al P as al 42

( 1) P ers elisih an H ub ung an Ind ust rial w aji b diu pa yak an p en yeles aian t e rle bih d ah ulu ol eh p eke rj a bu ru h a tau s e rikat pek erj a/s er ikat b u ruh de ng an pen gus ahal /g ab ung an pe ngus ah a m elalui p e run din ga n bi pa rt it s eca ra m us yaw a ra h u nt uk m uf aka t. ( 2) D alam h al p er un di n gan s eb ag aim ana dim aksud pa da a yat ( 1) , tidak m enc apai kese pak ata n m aka s ala h sa tu pih ak a ta u ke dua b elah pi hak m enc at at pe rselisi ha nn ya kep ad a Di nas den ga n m elam pi rkan b ukti t ela h dia daka n pe r undi ng an bi pa rti t un tuk di p roses s esuai p e rat u ra n p e run da ng -u nda ng an yan g be rlak u. B agia n K ed ua P em utus an Hu bu nga n K e rja P asal 43 P em utus an H ub un gan K e rja m elip uti pem ut usan hu bun ga n ke rja yan g t e rja di di ba dan usa ha yan g b e rba da n h ukum at au tid ak, m ilik o r an g p e rseo r ang an , m ilik p e rseku tu an a tau m ilik ba da n huk u m , baik m ilik sw ast a m au pun m ilik ne ga ra , m au pu n us ah a - usa ha s osial da n us ah a us ah a lai n yan g m em pun yai pe ng ur us d n m em peke rjak an or an g lai n d en gna m em ba ya r up ah at au im bala n d alam ben tuk lai n. ( 1) P eng usa ha, p eke rj a/b u ruh , s e rika t peke rj a/s erik at b ur uh , da n P em eri nta h Dae r ah , d eng an seg ala up a ya ha rus m e ng usah aka n a ga r ja ng an te rj adi pem u tusa n hub un gan ke rj a. ( 2) A pabil a pem u tusa n hu bu nga n Ke rja tid ak da pat dihin da ri , m ak a m aksu d pem ut usan hub un gan K erj a w ajib di ru ndi ngk an ole h p en gusa ha d an se rik at p eke rja /se rik a t b ur uh a ta u de nga n p eke rja /b u ruh ap abil a pek e rja/ bu ru h ya ng b e rsa ngku ta n tid ak m enj adi an gg ota se rika t pek erj a/s e rikat b u ruh . ( 3) D alam hal pe r und ing an seb ag aim ana dim aksu d pad a a ya t (2 ) , tid ak m en ghasilk an p ers et uju an, p en gusa ha h an ya dap at m em utuska n h ub ung an Ke rja d eng an pek e rja /bu r uh s et ela h m em pe role h p en eta pa n da ri L em bag a Pe n yeles aia n Pe rselisi ha n Hu bu nga n In d ust rial .

P asal 45

P ros ed ur da n t at aca ra Pem ut usan H ubu ng an K e rja , p em ba ya ra n u an g p esa ngo n, u an g pen gg anti an m asa Ke rja dan p en gga nti an h ak di laksa nak an ses uai den ga n pe r at ur an pe ru nda ng -u nd ang an yan g b e rlaku . B agia n K eti ga M og ok K erj a P asal 46 ( 1) M og ok Ke rj a se ba gai hak das a r p eke rja /b u ruh da n s er ikat pek e rja / se rik at bu ru h di lakuk an s eca ra sah , te rti b, da n d am ai seb ag ai aki ba t gag aln ya p e ru ndi n ga n. ( 2) P elaksa na an m ogok K er ja ba gi p eke rja /bu r uh ya ng b eke rja p ad a p e rusa ha an yang m el a ya ni kep en tin gan um um dan /a tau pe r usah aa n ya ng je nis k egia ta nn ya m em bah a yaka n k esel am ata n jiw a m a nusi a di at u r se dem ikian r upa sehi ng ga tid ak m eng gan gg u ke pe ntin ga n um um d an /at au m em baha yaka n kes elam at an o ra ng lain . ( 3) S eku ra ng -ku ra ng n ya d alam w akt u 7 ( tuj uh ) h ari K er ja seb elum m og ok K er ja dilaks an akan , pek erj a/ bu ru h dan se rik at pek e rja / se rik at bu ru h w ajib m em be ri tah uka n sec ar a t e rtulis kep ad a p en gusa ha da n G ube r nu r. ( 4) P em be ri ta hu an s eba gaim an a dim aks ud pad a a yat ( 3) , sek u ran g ku r ang n ya m em uat: a . h a ri, ta ng gal da n j am dim ulai da n diakh iri m ogok ke rj a; b . t em pat m ogok Ke rj a; c. al asa n dan se bab -s eba b m en ga pa ha r us m elak ukan m ogok ke rj a; d . t an da tan ga n ke tua da n sek re ta ris dan /a ta u m asing -m asin g ke tu a d an s ek re ta ris se rik at pek e rja/s e rika t b ur uh seb ag ai p en ang gu ng jaw ab m ogok ke rja . ( 5) D alam hal m ogok K e rja dil akuka n tid ak s eb agaim a na dim aksu d p ad a a ya t ( 3 ), m aka u ntuk m en yelam atk an al at p r od uksi da n ase t p e rusa ha an , p en gusa ha da pa t m eng am bil tind aka n sem e nta r a d en gan ca r a: a . m ela ra ng pa ra p eke rj a/b u ruh yan g m o gok ke rj a be r ada dilok asi ke gia ta n p r oses p rod uksi, a tau ; b . a pa bila dian gg ap pe rlu m el ar an g pek e rja bu ru h ya ng m og ok K erj a be ra da di lokasi p er usa ha an. B agia n K eem pa t P enu tu pan Pe r usa haa n P asal 47 ( 1) P enu tu pan p e rusa ha an m e ru pak an hak d asa r pen gus aha u nt uk m en olak pek er ja bu ru h s eba gia n ata u s elu ru hn ya u nt uk m enj alank an p eke rja an s eb aga i aki ba t gag aln ya p e run din ga n,

( 2) P eng usa ha tidak dib en ark an m elak uka n p enu tu pan pe r usah aa n se ba gai tind aka n b a lasa n se hu bun ga n a dan ya t un tut an no rm ati f d a ri peke rj a/b u ru hda n/ ata use rik atp eke rja /se rik at bu r uh. ( 3) Ti n daka n pen ut upa n pe rus ah aan ha r us d ilakuk an sesu ai den ga n p e rat u ra n p e run da ng -u nda ng an yan g be rlak u.

BA B X F AS IL ITA SKESEJA H TER AAN PEK ERJA /BU R UH P asal 48 ( 1) S etia p Pe rus ah aan w aji b m e n yele ng ga rak an f asilit as k esej aht e raa n pek erj a/ bu ru h.

a tau

m en yedi akan

( 2) U nt uk m en yele ng ga rak an fasil itas kes eja hte r aan p eke rja /b u ruh se ba gaim an a dim aksud p ad a a yat (1 ) , pe rus aha an w ajib m en yediak an seb ag ai be riku t; a . p ela yana n k elu a r ga be r enc ana b . t em pat p eni tipa n ba yi c. p e rum ah an pek er ja / bu ru h d . f asilit as be rib ad ah e . f asilit as ola h ra ga f . f asilit as k an tin g . f asilit as k ese hat an h . f asilit as r ekr easi i . f asilit as is ti rah at j . ko pe rasi k. a ngk uta n ( 3) P ros ed ur da n ta taca r a pe n yel eng ga ra an fasili tas kes ejah te r aan p eke rja /b u ruh s eb ag aim ana dim aksud pa da a yat ( 2) , di te ta pkan d en gan Ke pu tus an G ub er nu r. P asal 49 ( 1) P em eri nta h Da er ah da pa t m em be rika n b an tua n s esu ai d en gan kem am pu an un tuk te rs ele ngg a ran ya k esej aht e raa n peke rj a/ bu ru h. ( 2) B ent uk b an tua n se bag aim ana dim aksud pa da a yat ( 1 ), di te ta pkan d en gan Ke pu tus an G ub er nu r. BA B X I PE N YE LEN G GA RAA N KESEJA H TERA AN PR AMUW ISM A B agia n P e rt am a L em bag a P en yedia d an Pe n yalu r P ram uw ism a P asal 50 ( 1) L em bag a p en yedi a d an pe n yalu r p ram uw ism a da pa t m elak ukan p en yedia an t ena ga ke rja P r am uw ism a ya ng be r asal da ri d alam d an /a tau lu ar D ae ra h. ( 2) L em bag a pe n ye dia d an pe n yal u r p ram uw ism a se bag aim ana dim aks ud pad a a yat ( 1 ), w aji b m en ye diak an tem pa t p en am pun gan d an f asilit as kes eja hte r aa n cal on P ram uw ism a.

( 3) L em bag a p en yedi a d an pen yalu r p ram uw ism a ha rus h ukum d an m em per ole h i zi n o pe rasi on al da ri G ube r nu r.

b er ba dan

( 4) L em bag a P en yedi a d an Pe n yal ur P ram uw ism a ya ng be r asal da ri L ua r D ae ra h yang ak an m enem pa tka n pr am uw ism a di Da e rah w ajib m en dap at Izi n A nta r Ke rj a A nta r D ae ra h da ri Men te ri . ( 5) P em bina an te r ha d ap lem ba ga pe n ye dia da n pen yalu r p ram uw ism a di lakuk an ole h G ube r nu r. ( 6) P ros ed ur d an ta ta ca ra p en yedia an t em pat pe nam pu ng an fasil itas kes eja ht er aa n, d an pe ri zin an se ba gaim an a dim aksu d pa da a yat ( 2) d an a yat (3 ), d ite ta pkan s esuai den ga n pe ra tu ra n pe r und an g u nd ang an yan g be rlak u. B agia n K ed ua P eng gu na J asa P ram uw ism a P asal 51 ( 1) P eng gu na jas a p ram uw ism a w aji b m em buat pe rja njia n ke rja s eca ra t e rt ulis d en ga n p r am uw ism a d an dila po rka n k epa da Gub e rnu r . ( 2) D alam pe rj anji an se bag aim ana dim aksud pad a a ya t (1 ), diat u r h ak d an kew aji ban ke dua b ela h pi hak . ( 3) B ent uk d an isi pe rja njia n ke ri a seb ag aim ana dim aksud pa da a yat ( 2 ) , dit et apka n d eng an K ep utus an K ep ala Din as Ten aga K e rja dan Tr a sm ig rasi . BA B X II PE RL IN DU N GA N B agia n P e rt am a P erl ind un gan Ke rj a P asal 52 ( 1) S etia p p ek e rj a/b u ruh be r hak m en dap at pe rli ndu ng an atas kes elam at an ke rj a, kes eha ta n k e rja, dan h igie ne p e rusa ha an, Li ngk ung an k erj a, k esusil aan , p em eliha ra an m o ril ke rja s e rta p e rlaku an ya ng s esu ai den ga n m a rta ba t m an usia da n m o ral ag am a. ( 2) Ti a p pe rus ah aan w aji b m elak s an aka n pe rlin du nga n te na ga ke rja ya ng t er di ri ; a . N o rm a kes elam at an ke rja b . N o rm a kes eh ata n k e rja da n h igie ne pe r usah aa n c. N o rm a ke rj a a nak d an pe rem p uan d . N o rm a jam in an s osial t ena ga ke rja . ( 3) B ent uk p e rlin dun ga n se ba gaim an a dim aksu d p ad a a yat ( 1) da n a yat ( 2 ) , dil aks anak an ses uai d eng an p e ra tu ra n pe ru nd ang - und an gan ya ng be rl aku . ( 4) P ros ed ur d an t at a c ar a pem be ri an pe rli nd ung an se bag aim ana dim aks ud p ad a a ya t ( 1 ), d an a yat ( 2) , di tet apk an d en gan Kep ut usan G u be rn u r

P asal 53 ( 1) P eng usa ha w aji b m ene ra pka n sist em m ana jem en k eselam a tan da n kes eh ata n k er ja yan g t e rin teg r asi d en gan sist em m a najem e n p e rusa ha an . ( 2) K ete nt uan m e ng enai pe ne ra pa n sistim m anaj em en kes elam at an da n kes eh ata n k erj a se ba gaim an a dim aksu d pad a a yat ( 1 ), dit eta pka n d en gan Ke pu tus an G ub er nu r. P asal 54 ( 1) S etia p pesaw a t, inst alasi , m esin , p e rala ta n, ba han , b a ra ng dan p r oduk tekn is l ain n ya, baik b e rdi ri sen di ri m aup un d alam s atu kes at uan ya ng m em pun yai p ot ensi kecel aka an , p ele dak an, ke bak ar an , ke r acu nan , pen yakit aki bat ke rja d an tim bul n ya ba ha ya li ngku ng an k erj a h a rus m em en uhi s ya rat -s yar at Kese lam at an dan K eseh at an Ke rja , Higi en e P er usa haa n, Li ngku ng an Ke rja . ( 2) P ene r apa n s ya rat s ya r at Kes elam at an da n Kese ha ta n K er ja, H igie ne Pe r usah aa n, Lin gku ng an Ke rja b er laku u nt uk se tia p ta hap p eke rja an pe ra nca nga n, pem bu at an, pe nguj ian , p em akaia n a tau p en ggu na an da n p em bon gka ra n a ta u p em usna han m el alui p en deka ta n kesis tem an d an dilaks anak an sesu ai den ga n p er at u ran p e run da ng -u nda ng an yan g be rlak u. ( 3) U nt uk m em enu hi s ya ra t -s ya ra t se bag aim ana dim aksud pa da a yat ( 2 ) , m aka te rh ad ap pe ral at an s eba gaim an a dim aksud pa da a ya t (1 ), h a rus dilakuk an pem e riksa an adm inist r asi d an fisik, s er ta pe ngu jian sec a ra tek nis ole h P egaw ai Pe ng aw as K ete na gake rj aa n . ( 4) D alam h al p e rala ta n ya ng tel ah d ilakuk an pem e riksa an dan p en guji an se bag aim ana dim aksud p ad a a ya t ( 3) , m em enuhi p e rs ya ra ta n kes elam at an d an kese ha tan ke rj a s esuai d en gan t ah apa n pek e rja an seb ag aim ana d im aksud p ada a yat (2 ) , dib e rikan i zi n ol eh Gub e rnu r . ( 5) P ros ed ur da n t at aca ra pem e riksa an dan pe ngu jian se rt a u ntuk m em pe rol eh i zi n seb ag aim ana dim aksud pad a a yat (3 ) da n a ya t (4 ), di te ta pkan d eng an kep ut usa n Gu be rn u r. B agia n K ed ua W aktu Ke rj a, Pek erj a A nak da n Peke rj a P er em pua n P asal 55 ( 1 ) S etia p pe ngus ah a w ajibm el aksan aka n k ete nt uan w akt uke rja a . 7 ( tuj uh ) jam seh a ri d an 4 0 (em pa t p uluh ) j am sem in ggu un t uk 6 ( enam ) ha ri k erj a d an 1 (s atu ) ha ri isti r aha t m ingg ua n dal am sem in ggu . b . 8 ( del ap an ) jam se ha ri da n 4 0 (em pa t p ulu h) jam sem ing gu u nt uk 5 (lim a ) h a ri ke rja da n 2 ( dua ) ha ri is ti rah at m in ggu an d alam sem in ggu . c. w akt u k er ja k hus us p ad a s ekto r usa ha a tau p ek e rja an te r ten tu . ( 2 ) P eng usa ha yan g m em peke rj akan p eke rja /bu r uh m el ebi hiw aktu ke rj a pad a a yat (1 ) hu ru f a dan h ur uf b , t e rse but di at as h a rus:

a . a da pe rs et ujua n peke rj a/ bu ru h. b . p alin g b an yak 3 ( tig a ) jam se ha ri dan 1 4 (em pa t b elas ) j am sem in ggu . c. w ajib m em ba ya r up ah ke rja lem bu r . d . p en gusa ha w ajib m em berik an isti ra ha t ke pa da pek e rja e . a da pe rs et ujua n te rt ulis da ri G ub er nu r . ( 3 ) P eng usa ha w aj ib m em be rik an is ti ra hat ke pad a pek erj a/ bu ru h : a . is tir ah at an ta r a, seku r ang -k ur an gn ya b eke rja 4 (em pa t) jam te rus m e ne rus .

s ete ng ah

jam

se tel ah

b . is tir ah at m ingg uan 1 (sat u ) ha ri un tuk 6 ( enam ) ha ri k e rja dal am 1 (s atu ) m ing gu a ta u 2 (du a ) ha ri unt uk 5 (lim a) ha ri ke rj a dal am 1 (sa tu ) m ing gu . c. is tir ah at pa da ha ri lib ur resm i. d . is tir ah at/c uti t ahu na n sek u ran g -ku ra ng n ya 12 ( du a b elas ) ha ri ke rj a s etel ah b eke rja 12 ( dua b elas ) bul an te r us m en er us. e . is tir ah at ba gi pek er ja pe r em pua n ya ng m elah irk an a nak selam a 1 ,5 (s atu set en gah ) bul an s ebe lum da n sa at m ela hi rkan da n 1 ,5 ( sa tu set en gah ) bu lan ses uda h m ela hi rka n, at au gu gu r k an dun g. ( 4 ) P elaksa na an w akt u is ti ra ha t ta hu nan s eb agaim a na dim aksu d p ada a yat ( 3 ) h ur uf d d iat u r d alam pe rj anji an k er ja, pe r atu r an p e rusa ha an , a ta u p e rja njian ke rj a b e rsam a. ( 5 ) P elaksa na an ket en tua n s eb agaim a na dim aksud p ad a a yat (1 ), (2 ), ( 3 ) da n a yat ( 4) , dit et apka n den ga n K epu tus an G ub e r nu r .

P asal 56 ( 1) P eng usa ha dila r ang m em peke rjak an an ak. ( 2) P eng ecu alia n p ad a a yat (1 ), t ers eb ut dia tas ba gi a . a nak b e rum u r 13 (t iga belas ) tah un sam p ai de ng an 1 5 (lim a b elas ) ta hun u ntuk m el akuk an pek erj aa n rin gan sep anj an g ti dak m en gga ng gu p e rkem ban ga n da n kes e ha ta n fisik m en tal d an sosi al. b . a nak be rum u r palin g se dikit 14 ( em pat bel as ) t ahu n d ap at m elak ukan pek e rja an dit em pat k e rja ba gian d ari ku rikul um p en didik an a tau p ela tih an ya ng sa h da n dib eri pet unj uk k e rja ya ng j elas , bim bin ga n, pen gaw as an dan pe rli nd ung an kes ehm at an da n k ese hat an ke rja . c. a nak d apa t m el akuka n peke rj aa n u nt uk m en gem ba ngk an bak at d an m ina tn ya d en gan s yar at di baw a h pen gaw as an la ngsu ng o r ang t ua/w ali , w ak tu k e rja pali ng l am a 3 ( tig a) jam seh a ri se r ta ko ndisi d an L ingk un gan k erj a tid ak m eng gan gg u pe rkem b ang an f isik, m e ntal , s osial d an w ak tu seko lah . ( 3) P eng usa ha yan g m em peke rj akan a nak ha r us m em enu hi pe rs ya ra ta n a . a da i zin te r tulis d ari o ra ng - tua /w ali; A b . a da pe rj anji an ke rja an ta r a p en gusa ha de ng an o ra ng tu a w ali ; c. w akt u k er ja m aksim um 3 ( tig a) jam ; d . di lak uk an sian g ha ri da n tidak m eng ga ngg u w ak tu s ekol ah ; e . kes elam at an d an k ese hat an ke rja ; f . a da n ya hu bun ga n k erj a yang jel as, d an g . m en erim a up ah sesu ai de nga n k ete nt ua n ya ng be rl aku .

P asal 57 ( 1) P eng usa ha dila r ang m em p eke rjak an da n m elib atka n anak p ada p eke rja an p eke rja an yan g te rb ur uk. ( 2) P eke rja an -p eke rja an yan g te rb u ruk s eb agaim a na dim aksud p ada a yat (1 ), m elipu ti : a . se gal a peke rj aan d alam b en tuk pe rb ud akan a ta u sej enis n ya ; b . se gal a p eke rj aan ya ng m em an fa atka n, m e n ye diaka n, a tau m en aw ark an an ak unt uk pel acu ra n, p rod uk si po rn og ra fi, p e rtu njuk an po r no, a ta u p e rju dian ; c. se gal a p eke rj aan ya ng m em an fa atka n, m e n ye diaka n, a tau m elib atka n anak un tuk p ro duksi da n p e rda ga nga n m inum an ke r as, na rk otika , psiko tr opik a, da n zat adik tif lai nn ya; da n/ ata u d . sem u a p eke rja an ya ng m em ba ha yak an kes eha ta n, k esel am ata n, a ta u m o ral an ak. ( 3) Je nis -je nis pek e rja an ya ng m em bah a yak an kes eh at an, kes elam at an , at au m o ral a nak s eba gaim an a dim aksu d pa da a yat ( 2) h u ruf d , dit eta pka n d en gan Ke pu tus an G ub er nu r. P asal 58 ( 1) P em eri nta h D ae ra h be rkew aj iba n m el akuka n up a ya p en ang gul an gan a nak yan g bek erj a di l ua r hu bun ga n ke rj a. ( 2) U pa ya pen an ggul an gan se bag aim ana dim aksu d di te ta pkan d eng an Ke pu tusa n G ube r nu r.

pad a

a yat

( 1 ),

P asal 59 ( 1 ) P eng usa ha dil ar an g m em peke rj aka n peke rj a bu ru h pe rem p uan h am il yan g m enu ru t ke te ra ng an d okt er be r bah a ya bagi kese ha tan d an k esel am ata n ka ndu ng ann ya m au pun di rin ya bil a b eke rja an ta ra p uku 23 .0 0 s /d 07 .0 0. ( 2 ) P eng usa ha yan g m em peke rj akan p e rem pua n an ta ra puk ul 23 .00 s/ d 0 7. 00 w ajib: a . m em be rika n m aka nan d an m in um an be rgi zi . b . m enj aga kes usila an d a n ke am ana n s elam a dit em pat ke rja , c. m en yediak an an ta r jem pu t b agi p eke rja p er em pua n yang b e ran gka t dan pul ang b eke rja an ta ra p ukul 23 .00s /d p ukul 05 .0 0. d . m em pe rol eh i jin da ri G ub e rnu r . ( 3 ) P elaksa na an s eba gaim an a dim aksud pa da a yat ( 1 ) d an a ya t (2 ), di te ta pkan d en g an Ke pu tusa n G ube r nu r. B agia n K eti ga P eng up aha n P asal 60 S etia p p eke rja /b u ruh be rh ak m em pe rol eh p en ghas ilan yan g m em enuh i p en ghid up an ya ng l a yak b agi k em anusi aan s esu ai de ng an p e rat u ra n p e run da ng -u nda ng an yan g be rlak u. P asal 61 ( 1) U pa h Mi nim um P ro pin si da n Upa h Mi nim um S ekt or al P ro pinsi di te ta pkan d eng an Kep ut usa n Gu be rn ur d eng an m em pe r ha tikan r ek om end asi d a ri Dew a n P eng up aha n P r opins i.

( 2) U pa h Minim um S ekto r al P r opi nsi dit eta pka n den ga n Kep ut usan G u be rn u r ses uai k esep aka tan an ta r a Se rik at P e rke rja /Se rik at B u ruh S ekto r de ng an As osiasi Pe rus ah aan di sekt o r ya ng be rsa ngk ut an, d en gan m em pe rha tika n rek om end asi Dew a n P eng up aha n P r opins i. ( 3) G u be rn u r dal am m ene tapk an U pa h Minim um P ro pinsi se bag aim ana dim aks ud pa da a ya t (1 ) , dia ra hkan ke pa da pe ncap aia n k ebu tu han hi du p l a yak d an d en gan m em pe rh atika n p ro dukt i vitas dan p e rtum b uha n ekon om i D ae ra h. ( 4) P eng usa ha dil ar an g m em ba ya r upa h lebi h r en dah da ri U pah Mi nim um Pr opi nsi dan U pa h Mi nim um Sekt o ral Pr opi nsi. ( 5) B agi p en gusa ha ya ng tidak m am pu m em ba ya r u pa h m inim um p r opins i d ap at m engaj uka n pen an ggu ha n ke pa da G ub er nu r . ( 6) P ros ed ur dan ta taca r a pe nan gg uh an di te ta pkan d eng an Ke pu tusa n G ube r nu r.

U pa h

Minim um

P ro pinsi

P asal 62 ( 1) P eng usa ha m e n yusu n s tukt u r d an skal a m em pe rha tika n gol ong an ja ba tan , m as ake rja , kom p ete nsi.

u pa h d en gan pen didik an dan

( 2) P eng usa ha m el akuka n p eni nja uan u pah sec ar a be rkal a d en gan m em pe rha tika n k em am puan p er usa haa n dan p r oduk ti vit as. ( 3) P eng at ur p en gup ah an yan g dit eta pka n dalam pe rja njia n k er ja, p e rat u ra n pe rus ah aan dan pe rja njia n k e rja b e rsam a tid ak b oleh le bih r en da h a ta u b e rte nt an gan d eng an pe r atu r an pe r und an g u nd ang an yan g be rlak u. ( 4) P edom a n p elaks ana an seb ag aim ana dim aksu d pad a a yat ( 1 ), p r osed u r d an tat aca ra pe ninj aua n u pa h sec ar a b e rkala se ba gaim an a dim aksud p ada a yat (2 ), di te ta pkan d en gan K epu tus an G ub er nu r . B agia n K eem pa t Jam in an Sosia l P asal 63 ( 1) S etia p p eke rja /b ur uh da n kelu a rga n ya be rh ak u ntuk m em pe r oleh jam in an s osial t en aga ke rja . ( 2) Jam in an s osial ten ag a ke rj a se bag aim ana dim aksu d pa da a ya t (1 ), m elip uti , j am inan sosi al dalam hub un gan ke rj a dan jam in an s osia l di lu a r hub un gan ke rja . P asal 64 ( 1) Jam in an sosial d alam hub un gan ke rj a s eba gaim an a dim aksud d alam P asal 63 a ya t (2 ), m elipu ti w ak tu te rt en tu da n w akt u ti dak te r te ntu se r ta dilu a r j am ke rja. ( 2) Jam in an s osial d alam h ubu ng an ke rja : a . u nt uk w ak tu te r ten tu t er di r i da ri jam inan kec elak aan ke rj a dan jam in an k em ati an. b . u nt uk w akt u tidak t er te ntu t er di ri da ri j am inan k ecel aka an k er ja, jam in an k em atia n, j am inan ha ri tua da n jam ina n p em eliha r aan kes eh ata n.

c. u nt uk di l ua r j am k erj a t e rdi ri d a ri jam in an kec elak aa n di ri dan jam in an k em ati an. ( 3) Jam in an sosi al dil ua r hu bu ngn a ke rja m e ru paka n jam ina n s osial b agi t ena ga ke rja ya ng bek eja di s ekt o r in fo rm al. ( 4) P elaksa na an ket en tua n s eba gaim an a dim aksud p ada a yat ( 2 ) h u ru f a , hu ru f c , dan a yat ( 3 ) di te ta pkan d eng an Ke put usa n Gu be r nu r. ( 5) P elaksa na an ket en tua n s eba gaim an a dim aksud p ada a yat ( 2 ) h u ru f b , s esu ai d en gan p e rat u ran p er un dan g -u nda ng an yan g b e rlak u. P asal 65 ( 1 ) Jam in an sosi al di l ua r h ubu ng an ke rja se ba gaim an a dim aksud d alam P asal 63 a yat ( 2 ), te rd iri d a ri: a . jam in an pem eli ha ra an k e se hat an ; b . jam in an k ecel aka an di ri dan jam in an k em atia n. ( 2) P elaksa na an k ete nt ut an se ba gaim an a dim aksu d p ada di te ta pkan d eng an Ke pu tusa n G ube r nu r.

ayat

(1 ),

( 3) P ros ed ur dan ta ta ca r a pe n yele ng ga ra an , j enis dan besa r n ya: i u ran se ba gaim an a dim aksud p ada a yat (2 ), di te ta pkan d en gan K epu tus an G ub er nu r . BA B X III D EW AN PE N GU PAHA N PR OP IN S I P asal 66 ( 1) U nt uk m em be rik an s a ra n, pe r tim ban gan , da n m e rum uska n k ebij akan p en gup ah an yang aka n di tet apk an oleh G ub er nu r , se rt a a ntuk p en gem ba nga n sist em p eng up ah an di be ntuk Dew a n Pe n gu pa han P ro pinsi . ( 2) K ean gg ota an D ew an Pe ng upa ha n P r opins i s eba gaim an a dim aksud p ad a a yat ( 1) , te rdi ri da ri uns ur p em eri nta h, o rg anisasi p eng usa ha, se rik at peke rj a/se rik at bu r uh , p e rgu r uan ti ng gi dan p aka r. ( 3) K ean gg ota an Dew an P en gup ah an di be rh en tika n o leh Gu be rn ur .

P ro pinsi

di an gkat

dan

( 4) P ros ed ur d an ta ta ca ra pem b ent uka n, s usu nan ke ang go ta an, p em be rh enti an an gg ota , t ug as d an ta ta k erj a Dew an Pe ngu pa han P ro pinsi seb ag aim ana dim aksud a ya t (1 ) , (2 ) d an a ya t (3 ), di te aipk an de nga n k ep utus an Gub e rnu r . BA B X IV R E TR IBUS I P asal 67 ( 1 ) Te r h ad ap pel a ya nan K ete na gake rj aa n diken aka n pun gu tan re tr ibusi ya ng bes ar n ya dit et apka n b e rd asa rka n Pe r atu r an Da er ah te nt ang R et ri busi D ae ra h. ( 2 ) P ela ya na n Ket en agak e rja an se bag aim ana dim aksud a yat (1 ) , te rdi ri d a ri : a . Izi n Pem akai an Pesaw a t. b . Izi n Pem akai an Ins tal asi. c. Izi n Pem akai an Mesi n, d . Izi n Pem akai an Pe ral ata n.

e . Izi n Pem akai an Bah an . f . Izi n Lem ba ga Pel atih an Ke rj a. g . Izi n Lem bag a P en em pata n Te na ga K e rja dan L em baga Bu rs a K erj a K hus us. h . Izi n O pe rasi on al P en ye dia d an Pen yalu r P ram uw ism a. i . Izi n Tem p at Pe nam pun ga n Te na ga Ke rja . j . Izi n Mem pek erj aka n P eke rja Pe r em pua n M alam Ha ri. k. P eng esa han Pe r at ur an Pe rus ah aan . 1. Rek om endas i. l . P end af ta ra n P e rjanj ian Ke rj a B e rsam a. m . P em akaia n Fasili tas Ke ten ag ake rja an Milik Pem e rin tah D ae ra h. BA B XV PE MB INAA N, PE NG AW ASA N, DA N PEN GE N DAL IAN B agia n P e rt am a P em bina an P asal 68 ( 1) G u be rn u r m elak ukan p em bina an te r had ap ke giat an K ete na gake rj aa n se ba gaim an a dim aks ud dal am Pe ra tu ra n Da er ah in i. ( 2) P em bina an s eb agaim a na dim aksud p ad a a yat (1 ), an ta r a lai n a . bim bi nga n da n p en yuluh an d i bida ng Ke ten ag ake rja an ; b . bim bi nga n pe re nca naa n tekn is di bid ang K ete na gake rj aan ; c. p em be rd a yaa n m as ya r akat di bi dan g K et en agak e rjaa n . ( 3) P ros ed ur d an ta ta ca ra p em bina an s eb agaim a na dim aksud p ad a a yat (2 ), di tet apk an de nga n Kep ut usan Gu be rn ur .

B agia n K ed ua P eng aw asa n P asal 69 ( 1) P eng aw asa n Ke ten ag ake rja an dilak ukan ole h p egaw ai pe ngaw as K ete na gake rj aa n ya ng m em pun yai k om pet ensi dan in dep en de n g un a m enjam in pelaks an aa n pe r at ur an pe ru nd ang - und an gan K ete na gake rj aa n . ( 2) P egaw ai P eng aw as s eb ag aim ana dim aksu d pa da a yat (1 ), di an gkat ses uai d eng an Pe ra tu ra nPe r und an g -un da nga n ya ng be rl aku. ( 3) P ros ed ur da n tat aca ra pe ng aw asan se bag aim ana dim aksu d p ada a yat (1 ), di tet apk an de nga n Kep ut usan Gu be rn ur . B agia n K eti ga P eng en dali an P asal 70 ( 1) G u be rn u r m el akuka n pe ng end alia n te rh ad ap ke gia tan K ete na gake rj aa n se ba gaim an a d im aksud dal am pe r atu r an da e rah in i. ( 2) S etia p pe rus ah aan w ajib m elap o rkan ke gia tan sec a ra te r tulis kep ad a Gu be rn u r; a . ke ad aan Ke te na gake rj aan di p er usa haa n;

Ke te nag ake rj aan

b . kec elak aan b aik dalam hub un gan ke rj a m au pun di lu ar h uiu nga n ke rj a; c. m em peke rj akan p er em pua n pad a m alam ha ri; d . m em peke rj akan a nak yan g te rp aksa bek er ja; e . p en yim pa ng an w ak tu ke rja d an isti ra ha t. ( 3) Ta t aca r a p elaksa na an pen ge nda lian da n p ela po ra n se bag am ana dim aks ud p ad a a ya t (1 ) d an a yat (2 ) , di tet apk an d en ga n Kep ut usan G u be rn u r. BA B XV I KE TE N TUA N P IDANA P asal 71 ( 1 ) P elan gg ar an te rh ada p ket en tu an se bag aim ana dim aksud d alas Pasal A 7 a ya t (3 ) da n a yat (4 ) , P asal 15 a ya t (1 ), Pasal 1 6 a yat (4 ) , at ( 5) d an a yat ( 6) , Pas al 2 0 a ya t ( 2 ), P asal 2 2 a yat (1 ), Pasal 28 a yat ( 1) h u ruf c d an d, Pas al 3 2 a yat ( 7) , P asal 36 a ya t (3 ) , Pas al 3 8 a yat ( 1 ) , Pasal 48 a yat ( 1) , Pas al 5 0 a ya t ( 2 ) da n a yat (3 ), Pasal 51 a yat ( 1 ) , da n Pas al 5 4 a yat (1 ) dia ncam pid ana ku ru nga n p alin g lam a 6 ( e nam ) bul an at au den da s eb an yak - ban yakn ya R p. 5. 000 .0 00 ,00 ( lim a j uta rup iah ) . ( 2 ) Te r h ad ap pela ng ga ra n se bag aim ana dim aksud pa da a ya t (1 ), da pat di be bank an bi a ya paks aan p en egak an huk um . ( 3 ) S anksi te rh ada p p ela ng ga ra n se bag aim ana dim aksu d pa da a ya t (1 ), t idak m en ghil angk an k ew ajiba n p eng usa ha m em ba ya r h a k -hak d an /a tau g anti ke r ugia n k epa da t ena ga ke rja /b ur uh . ( 4 ) G u be rn u r m ene tapk an p elaks an aan dan bes ar n ya bia ya se ba gaim an a d im aksud pa da a ya t (2 ) . P asal7 2

Te r h ad ap p er bu at an ya ng d apa t diklas ifikasik an se ba gai ti nd ak pid an a sel ain s eb agaim a na t e rseb ut dal am P asal 7 1 a yat (1 ) , ya ng di at u r d alam su at u ke te ntu an pe r und an g - un da nga n d ianc am pid an a se ba gaim an a di at ur dal am pe ra tu ra n p e run da ng -u nda ng an yan g b e rlaku . BA B XV II SA NKS I A DM IN IS TRAS I P asal 73 ( 1 ) S elain dik en akan a ncam an pi dan a s eba gaim an a dim aksud d alam P asal 71 d an Pasal 72 , t e rha da p p elan gg ar an Pe ra tu ra n D ae ra h ini d ap at dike nak an s anksi a dm inist rasi be r upa : a . Te g u ra n b . P eri ng at an te rt ulis c. P em bat alan ke gia tan us aha d . P em beku an k egi ata n usa ha e . P em bat alan p e rset uju an f . P em bat alan p end af ta ra n g . P eng he nti an s em ent a ra s eb aha gia n ata u s elu ru h alat p r oduksi h . P enca bu tan i zin . ( 2 ) P ros ed ur , ta ta c a ra da n p elaks an aan sa nksi a dm inist rasi se ba gaim an a dim aksud p ada a yat (1 ), di te ta pkan d en gan K epu tus an G ub er nu r .

BA B XV III PE N YID IKAN P asal7 4 ( 1) S elain Pej aba t P en yidik Um um yang be r tug as m en yi dik t eidak Pi dan a, p en yidik an a tas tin dak pi dan a s eba gaim an a dim aksud d alam Pe r atu r an Da er ah i ni, da pa t dil akuka n ju ga ole h Pe n yidik P egaw ai Ne ge ri Sipil di Lin gku nga n Pem e rin ta h Da e rah yang p en gan gka tan n ya di tet apk an s esu ai d en gan pe r at ur an pe r und an gu nd ang an yan g be rlak u. ( 2) D alam m elaks an akan t ugas p en yi dikan , pa ra p ejab at pe n yidik P egaw ai Ne ge ri Sipi l s eb agaim a na dim aksu d p ada a yat ( 1) d ia tas, b e rw ena ng : a . M en erim a lap o ran a tau p eng ad uan d ari ses eo ra ng te nt ang ai bn ya tind ak pid ana ; b . M elaks anak an tin daka n p er tam a p ad a saa t it u di tem pa t keji dian d an m elakuk an pem e riksa an ; c. M en yur uh be rh en ti seo r ang te rs angk a d an m em er iksa S nda p en gen al di ri te rsa ngka ; d . M elak ukan p en yi taa n ben da a tau su ra t; e . M en gam bil si dik j ar i d an m em otr et sese o ran g; f.

M em ang gil o r ang u n tuk did en ga r d an dip e riksa s eb agai t e rsan gka a tau saksi : g . M en dat an gkan t ena ga ahli yan g dipe rl ukan d alam hu bm gan d en gan p em eriks aan p e rka ra ; h . M en gad aka n pen gh enti an p en yid ikan se tel ah m enda pa t pe nnjuk d a ri pe n yidik b ahw a ti dak te r dap at cuk up b ukti a ta u pe ri stiw a t e rseb ut b ukan m er up akan ti nd ak p ida na da n s ela njut n ya m el alui p en yi dik m em be ri tah uka n hal t e rseb ut ke pad a Pe nun tu t U m um , t e rsan gka a tau kel ua rg an ya; i.

M en gad aka n tind aka n l ain di pe r tan gg ung jaw a bkan .

m enu ru t

huk um

yan g

da pat

( 3) D alam m el aksan aka n tug asn y a, p en yidik s eba gaim an a dim aksud p ad a a yat (1 ) , tidak b e rw ena ng m elakuk an p en angk ap an, p en aha na n d an a tau p eng gel ed aha n. ( 4) P en yidik P eg aw ai Ne ge ri Sipil se bag aim ana d im aksud f ada a yat (2 ), m em bua t be rit a aca ra set iap ti ndak an t ent an g : a . p em eriks aa n te rsa ngk a; p em asuka n r um ah; p en yi ta an b end a; p em eriks aa n su r at ; p em eriks aa n s aksi; b . p em eriks aa n dit em pat kej adia n da n m en gi rim kann ya be rkas n ya ke pa da Pen ga dila n N eg er i m elal ui p en yi dik P olisi Ne ga ra R ep ublik Indo nesi a. BA B X IX KE TE N TUA NPE RAL IH AN P asal7 5 ( 1 ) Izi n Ket en agak e rjaa n yan g a da seb elum d ibe rl akuka nn ya P er at u ran D ae r ah i ni m asih te tap b erl aku s am pai den ga n b e rakhi r n ya m asa Izi n yan g b e rsan gku ta n.

( 2 ) S em ua pe ri zi na n da n pe ng esah an d ibid an g Ke ten ag ake rja an w ajib m en yesuaik an palin g lam ba t 1 (sa tu ) t ah un sej ak di be rl ak uka nn ya P er at ur an D ae ra h i ni. ( 3 ) S elam a b elum dit et apka n p e rat u ran pel aksa naa n b e rdas a rkan P er at ur an Da e rah ini m aka s em ua p e rat u ran pel aksa naa n ya ng ada t et ap b er laku s epa nja ng ti dak b er te nt ang an d en gan P er at u ran D ae r ah i ni.

BA B XX

KE TE N TUA N PEN U TUP

P asal 76 H al -h al yang m er up aka n p elaks ana an Pe r atu r an D ae ra h i ni dite ta pka n d en gan Ke pu tus an G ub er nu r.

P asal 77

D en ga n b e rlak un ya Pe r atu r an Da e rah ini , m aka : a.

P er at ur an Da e ra h P ro pinsi Da er ah Kh usus Ibuk ot a Jak a rta N om o r 7 Tah un 1 98 9 te nt an g Ket en tu an Pe n yel en gga r aan K eseja ht e raa n P eke rj a p ad a P e rusa ha an di W ilayah Da e rah K husus Ib uk ot a Jak a rta ;

b.

P er at ur an D ae ra h P ro pinsi Da e rah Kh usus Ib ukot a J aka rt a N om or 6 Ta hu n 19 93 ten ta ng P em bina an Kes eja ht er aa n P ram uw ism a di D ae r ah Khus us Ibuko ta Jak ar ta , din ya t ak an tid ak be rlak u l agi . P asal 78

P er at ur an Da er ah inim ulai b e rlaku p ada t an ggal di un dan gka n. A ga r set iap or an g m en ge ta huin ya, m em eri nt ahka n pe ng und an ga n P er at ur an Da e rah ini de nga n p en em pat ann ya d alam L em ba ran Da e ra h P ro pinsi D ae ra h K hus us Ibuk ot a Jak a rt a . D ite ta pka n di Jak a rta p ad a tan gg al 1 2 J uli 200 4 G U BER N UR PR OP IN S I DAE RA H K HUS US IB UK O TA JA KAR TA ,

S U TIYO S O D iun da ngka n di J aka rt a p ad a tan gg al 2 7 J uli 200 4 SE KRE TA R IS D AERA H PR OP INS I DAE RA H K HUS US IB UK O TA JAKA R TA,

H . R ITO L A TAS MA YA N IP . 1 40 091 65 7