PERKEMBANGAN JANTUNG, PEMBULUH DARAH DAN LIMFE

Download Angiogenesis. Hemopoiesis. Sirkulasi embrionik. Jantung. Pembuluh Arteri. Pembuluh Vena. Perubahan sirkulasi saat lahir. II. Sistem Limfati...

0 downloads 469 Views 7MB Size
PERKEMBANGAN JANTUNG, PEMBULUH DARAH DAN LIMFE

Laboratorium Embriologi FKH-IPB

I. Sistem Kardiovaskular Angiogenesis Hemopoiesis Sirkulasi embrionik Jantung Pembuluh Arteri Pembuluh Vena Perubahan sirkulasi saat lahir II. Sistem Limfatik Organ limfatik Pembuluh limfatik III. Malformasi Kongenital Kelainan jantung Kelainan perkembangan truncus arteriosus Kelainan pembuluh arteri Kelinanan pembuluh vena Kelainan sistem limfatik

VASCULOGENESIS & HEMOPOIESIS

Sel endotel Sel mesoderm splanknis KKT

EKSTRAEMBRIONIK Sel endotel

Sel hemositoblas

INTRAEMBRIONIK angioblas

ANGIOGENESIS

VASCULOGENESIS & HEMOPOIESIS

Penyebaran selsel endotel

Rongga amnion

Mesoderm somatis Aorta dorsalis

Mesoderm splanknis Endoderm

KKT

Rongga korion Pulau-pulau darah hemositoblas

Sel endotel Sel mesoderm splanknis KKT Eritrosit

Fase embrional (Hb embrio)

HEMATOPOIESIS

Fase hepatolienal (Hb fetus)

KKT

Asal Eritrosit

hati

KKT

Sumsum tulang (Hb dewasa)

HATI, LIMPA, TIMUS

limpa Minggu Lahir

SUMSUM TULANG

SIRKULASI EMBRIONIK

Vena cardinalis anterior

Vena cardinalis posterior

Vena vitelin

Darah masuk ke jantung: 1. Vena vitelin 2. Vena cardinal anterior/ posterior 3. Vena umbilicalis / alantois

Vena umbilicalis [Animation by K Mohamad]

SIRKULASI EMBRIONIK

Aorta dorsalis

Arteri vitelin

Darah keluar jantung: 1. Arteri vitelin 2. Aorta dorsalis 3. Arteri umbilicalis / alantois

Arteri umbilicalis [Animation by K Mohamad]

SIRKULASI EMBRIONIK

SIRKULASI SISTEMIK

SIRKULASI VITELIN

SIRKULASI PLASENTA [Animation by K Mohamad]

PEMBENTUKAN JANTUNG

• Daerah kardiogenik (cardiogenic region) • Pembuluh endokardial (endocardial tubes) • Buluh jantung primitif (primitive heart tube) • Sinus venosus, primitive atrium, ventricle, bulbus cordis • Conotruncus  conus cordis, truncus arteriosus • Vena kardinal comunis (Common cardinal veins) • Sinus coronarius (Coronary sinus) • Septum primum, septum secundum • Katup bicuspidalis (mitralis) dan tricuspidalis (Bicuspid (mitral) & tricuspid valves) • Sekat ventrikel (Muscular ventricular septum) • Katup semilunaris (Semilunar valves)

PEMBENTUKAN JANTUNG A2 Mesoderm somatis

Daerah kardiogenik

Ektoderm

Rongga pericardium A1

Amnion KKT Tali kardiogenik

A1

Endoderm

Mesoderm splanknis

Garis primitif

A

Rongga pericardium

A. Mesoderm splanknis daerah kranial dan lateral A1. Celah  Rongga pericardial A2. Agregasi  tali cardiogenik

Tali kardiogenik

A2

Tali pusar

Lipatan syaraf Amnion Lipatan tubuh lateral

Aorta dorsalis

Rongga pericardium

Usus depan

B1

Rongga pericardium

B

Buluh endocardium

Buluh endocardium Septum transversum

KKT

B. Tali cardiogenik  buluh endocardium primordial

Alur syaraf Aorta dorsalis Amnion

Rongga pericardium Buluh endocardium

Jeli

C

KKT

Membran oropharingealis

Epi-miocardium

C. Pelipatan  posisi di ventral

C1

Usus depan Buluh endocardium Rongga pericardium Septum transversum

Buluh syaraf

Mesocardium dorsal Membran oropharingealis

Rongga pericardium

Buluh endocardium

Usus depan Buluh endocardium

Jeli Epi-miocardium

D

Pericardium Pericardium parietalis visceralis

D1

D. Menyatu  buluh tunggal; mesocardium

Septum transversum Rongga pericardium

PEMBENTUKAN JANTUNG

Lengkung aorta 1

A. Penyatuan dua buluh sederhana

Penyatuan buluh endocardium Septum transversum

Lengkung aorta 1

A. Bulbus cordis, ventrikel, atrium

Bulbus cordis Ventrikel Atrium

Truncus arteriosus Bulbus cordis

C. Pelengkungan buluh (loop)

Ventrikel Atrium Sinus venosus Septum transversum Lengkung aorta 1 & 2

D. Bulboventricular loop  perubahan posisi ruang jantung

Truncus arteriosus Bulbus cordis Ventrikel Atrium Sinus venosus Vena cardinalis Vena umbilicalis Vena vitelin

Truncus arteriosus

Atrium kanan

Atrium kiri

Atrium kiri

Bulbus cordis Ventrikel

DORSAL

Sinus venosus

VENTRAL

* Perluasan ruang, penyempitan batas antar ruang * Empat ruang: 2 atrium, 2 ventrikel

PEMBENTUKAN SEKAT & KATUP JANTUNG

A. Penebalan rigi:

Dua sisi

Satu sisi

B. Perluasan ruang  batas ruang memanjang

Sekat dan saluran atrioventricular

Truncus arteriosus Sinus venosus Atrium Saluran atrioventricularis Bulbus cordis Ventrikel

Penyatuan penebalan endocardium Saluran atrioventricularis

Atrium Penebalan endocardium Ventrikel (kanan)

Saluran atrioventricularis Penyatuan penebalan endocardium

Septum primum Foramen primum Penebalan endocardium Saluran atrioventricularis Ventrikel

Sekat interatrialis:  Septum primum  Foramen/ostium primum  Septum secundum  Foramen secundum

Septum secundum Foramen secundum Septum primum Saluran ke sinus venosus Penebalan endocardium Bulbus cordis Ventrikel Sekat interventricularis

 Foramen ovale Septum secundum Foramen ovale

Saluran interventricularis Ventrikel kanan Sekat interventricularis

Katup atrioventricular

Ruang ventrikel Penebalan endocardium katup

Miocardium ventrikel

Katup atrioventricularis

Musculi papillares

Cordae tendineae

Sekat interventrikularis Penebalan Penebalan bulbus bulbus ventral kiri dorsal kanan

Sekat interventricularis Ventrikel kiri

Penebalan endocardium atrioventricularis

PERKEMBANGAN TRUNCUS ARTERIOSUS Lengkung aorta Truncus arteriosus Conus cordis

Bulbus cordis Aorta Truncus pulmonum

PERKEMBANGAN PEMBULUH ARTERI Vena cardinalis Aorta dorsalis Aorta ventralis

Aorta Arteri pulmona ris Lengkung aorta 1-6

* Lengkung aorta 1-6 Aorta dorsalis

Aorta ventralis

* Aorta dorsalis * Aorta ventralis (aortic sac) * Jantung

Lengkung aorta ke-1-6 kanan

JANTUNG Aorta dorsalis kanan dan kiri

Aorta dorsalis (telah menyatu)

PERKEMBANGAN PEMBULUH ARTERI

Arteri carotis interna

Arteri carotis interna

Arteri carotis externa

Arteri carotis communis

Nervus Vagus Arteri subclavia kanan Arteri carotis communis

Trunkus brachiocephalicus

Arteri carotis interna Nervus laryngeal recurrent Arteri intersegmentalis ke-7

Arteri carotis externa

Arteri subclavia kiri Ligamentum arteriosus

Aorta Duktus arteriosus

Arteri pulmonaris

Aorta

Arteri pulmonaris

* Lengkung aorta 1-2 degenerasi, aorta dorsalis + LA-3  a. carotis interna, aorta ventralis  a. carotis externa * LA-4 kanan + a. intersegmentalis 7 kanan  a. subclavia kanan;

A. intersegmentalis 7 kiri  a. subclavia kiri * LA-4 kiri + aorta dorsalis  aorta; LA-5 degenerasi * A. pulmonaris; LA-6 ka  degenerasi; LA-6 kiri  ductus arteriosus

Variasi percabangan aorta A. carotis communis kanan Arteri subclavia Aorta kanan A. subclavia kiri

A. carotis communis kiri Truncus brachiocephalicus A

A. Suclavia kanan

Trunkus bicarotis

Truncus brachioce-phalicus Arteri Subclavia kiri B

Truncus bicarotis Ligamentum arteriosus Arteri pulmonaris Arteri subclavia kanan C

Aorta

Percabangan Aorta Dorsalis

Cabang dorsal: Cabang dorsal, (arteri intersegmentalis) Aorta dorsalis

Cabang lateral Cabang ventral

1. Cervical region 1st-6th : a. vertebralis, 7th a. subclavia, 2. Thoracal region: a. intercostalis, 3. Lumbar and sacral region: a. lumbaris, a. sacralis, a. sac. Med.

Cabang lateral: a. renalis, a. adrenal, a. testes (ovari)

Percabangan Aorta Dorsalis

Cabang ventral: 1) foregut: a. coeliaca, 2) midgut: a. mesenterica cranialis, 3) hindgut: a. mesenterica caudalis

Percabangan Aorta Dorsalis Cabang ventral: a. umbilicalis

Aorta dorsalis

Cabang dorsal A. iliaca externa A. umbilicalis

anastomosis A. Iliaca externa A. Umbilicalis A. Iliaca interna

Percabangan Aorta Dorsalis

PEMBULUH VENA

Umum: berkembang dari 1. vena vitelin: dari gastrointestinal 2. Vena umbilicalis: dari plasenta 3. Vena cardinal: dari kepala, leher, tubuh

KANAN

PEMBULUH VENA

V. cardinal communis V. umbilicalis Tunas hati rudimenter V. vitelin Gerbang usus depan

V. cardinal communis V. umbilicalis Hati V. vitelin Usus primitif

V. cava caudalis Ductus venosus Sinusoid hati V. porta (asal: vena vitelin) V. cava caudalis V. umbilicalis ki.

V. mesenterica cranialis V. umbilicalis ka. (degenerasi)

KIRI

KANAN

PERKEMBANGAN SINUS VENOSUS

V. cardinal cranialis Bulbo-ventrikel Atrium ka. V. cardinal communis V. subclavia V. vitelin ki. V. umbilicalis ki.

V. cardinalis cranialis

Anastomose v. cardinalis cranialis ka. dan ki. V. cardinalis caudalis Sinus venosus kiri V. jugularis externa ka. V. subclavia ka.

V. cardinalis caudalis V. supracardinal

V. brachiocephalica ka. V. brachiocephalica ki. Atrium kanan V. cava cranialis Sinus coronarius (asal: sinus venosus kiri) V. cava caudalis V. azygos

B

Variasi Percabangan Pembuluh Vena

HAT I

V. cardinalis cranialis V. cardinalis V. subclavia kanan communis V. umbilicalis kiri V. vitelin V. vitelin Anastomose v. vitelinsubcardinalis V. cardinalis caudalis V. cardinalis Anastomose v. subcardinalis caudalis V. subcardinalis V. subcardinalis Anastomose v. subcardinaliscardinalis caudalis

Vena cava caudalis Vena supracardinalis Sinus subcardinalis Vena subcardinalis

Anastomose vena cardinalis caudalis

HAT I

Vena brachiocephalicus kiri Vena subclavia kanan Vena cava caudalis Vena supracardinalis

Vena brachiocephalicus kiri Vena subclavia kanan Vena cava cranialis Sinus coronarius Vena azygos (kiri) Vena cava caudalis Vena hepatica Vena prenicoabdominalis kanan Vena renalis kiri

Vena supracardinalis

GINJAL Vena testicularis (ovarica)

Vena iliaca externa

Vena iliaca externa Vena iliaca interna

PERUBAHAN SISTEM SIRKULASI SAAT LAHIR

AORTA Vena cava cranialis Ligamentum arteriosum Arteri pulmonaris

AORTA Ductus arteriosus Arteri pulmonaris

Vena cava cranialis

Foramen ovale Vena pulmonaris menutup ATRIUM KIRI ATRIUM KANAN

Foramen ovale ATRIUM KANAN

Vena pulmonaris ATRIUM KIRI

Vena cava caudalis Ductus venosus menutup

Ductus venosus

AORTA AORTA

Vena porta Vena umbilicalis Tali pusar

Sedang VESICA URINARIA

Arteri umbilicalis

KADAR OKSIGEN DALAM DARAH:

Vena porta KADAR OKSIGEN DALAM DARAH: Tinggi Ligamentum teres

Rendah

Rendah

hepatica VESICA URINARIA Arteri teres vesicae

Arteri teres vesicae Ligamentum teres Arteri iliaca interna vesicae Arteri iliaca externa

Tinggi

Arteri umbilicalis

Arteri iliaca interna

Arteri iliaca externa

ORGAN LIMFATIK Pembuluh darah Jaringan retikular Saccus limfaticus

Pembuluh limfe efferen Pembuluh limfatik afferen Pembuluh darah

Pembuluh limfatik efferen Kapsula Pembuluh darah kapiler

Sinusoid limfatik Pembuluh limfatik afferen

Pembuluh limfatik efferen Kapsula

Saccus lymphatic us

Pusat germinal Ruang subkapsula

Sinusoid limfatik Pembuluh limfatik afferen

Pembuluh darah

PEMBULUH LIMFATIK Ductus lymphaticus kanan

Vena jugularis interna

Vena jugularis interna

Ductus lymphaticus kanan Limfonodus

Vena subclavia

Vena subclavia kiri Vena cava cranialis

Vena cava cranialis

Anastomose Ductus thoracicus

Cisterna chyli Saccus retroperitonealis Cisterna chyli A

Saccus iliaca

Saccus iliaca

B

MALFORMASI KONGENITAL

Vena cava cranialis

Truncus brachiocephalicus arteri subclavia kiri

AORTA

Arteri pulmonaris

ATRIUM KANAN Vena pulmonaris AORTA

Truncus pulmonaris

Vena cava caudalis

ATRIUM KIRI

VENTRIKEL KANAN A

Sekat interventricularis

Jantung normal

VENTRIKEL KIRI

MALFORMASI KONGENITAL

Kelainan letak & posisi: a. Ectopia cordis cervicalis (keterlambatan turun) b. Ectopia cordis thoracis (sternum tidak menyatu) c. Situs inversus

Kelainan Sekat/katup jantung: a. Katup AV: displasia, stenosis, atresia  insufficiency fungsi jantung b. Sekat IA: patent foramen ovale (ASD) c. Sekat IV:  tetralogi Fallot d. Stenosis pulmonaris  dilatasi dan hipertrofi ventrikel kanan

MALFORMASI KONGENITAL

Tetralogi Fallot: 1. Overriding aorta 2. Stenosis pulmonaris 3. Kelainan sekat IV 4. Dilatasi dan hipertrofi ventrikel kanan

MALFORMASI KONGENITAL

Truncus arteriosus persisten

?

Pembesaran arteri pulmonaris Dilatasi atrium kiri Dilatasi, hipertrofi ventrikel kiri B A

PDA saat lahir

Normal fetus Penebalan dinding arteri pulmonaris

PATENT DUCTUS ARTERIOSUS (PDA) Miniature dan Toy poodle, Collie, Pomeranian, Cocker Spaniel, dan German Shepherd PDA kronis

Hipertrofi ventrikel kiri dan kanan C

KELAINAN CINCIN VASKULAR

Arteri carotis communis kanan TRACHEA ESOFAGUS Arteri Lengkung subclavia aorta kanan kanan (besar) Arteri subclavia kiri Lengkung aorta kiri (kecil)

AORTA

A

Trunkus pulmonaris

AORTA

- Lengkung aorta kanan dan kiri menetap (LENGKUNG AORTA GANDA) - Membentuk cincin vaskular - Menekan trachea dan esofagus

MEGA-ESOFAGUS

KELAINAN CINCIN VASKULAR German Shepherd, Weimaraners dan Irish Setter Arteri carotis communis

TRACHEA ESOFAGUS Arteri subclavia kiri Arteri subclavia kanan

AORTA

- KELINAN ARTERI SUBCLAVIA KANAN - Membentuk cincin vaskular - Menekan trachea dan esofagus

AORTA

B

MEGA-ESOFAGUS

KELAINAN PEMBULUH DARAH VENA

PERCAMPURAN DARAH PORTA-SISTEMIK - DUKTUS VENOSUS TIDAK MENUTUP - ANASTOMOSE VENA PORTAL DAN VENA SISTEMIK ex. hepatitis