SUMBANGAN DAN PROSPEK SEKTOR PERINDUSTRIAN DALAM EKONOMI MALAYSIA: Perkembangan dan Perbandingan Industri Makanan dengan Industri Perkilangan di Sarawak, 1990-2000
P. KNIDMAT MAKLUMAT AKADEMIK UNIMAS
11111111 1111111111111111 11111 er.
co
m)
0000115897
erg
Oleh
htt
p:/
/w
ww
.pd
fsp
litm
ABDUL AZIZ BIN MOHAMAD SHARKAWI 5247
Vi
sit
Projek ini dipersembahkan kepada Fakulti Ekonomi dan Perniagaan
De mo (
Sebagai sebahagian syarat untuk memenuhi kehemdak Ijazah Sarjana Muda Ekonorni Dan Perniagaan Dengan Kepujian (Ekonomi dan Perniagaan Antarabangsa)
UNIVERSITI
MALAYSIA SARAWAK 2002/03
m)
PENGESAHAN PELAJAR
De mo (
Vi
sit
htt
p:/
/w
ww
.pd
fsp
litm
erg
er.
co
Saya mengakui bahawa Projek Tahun Akhir bertajuk DAN PROSPEK SEKTOR PERINDUSTRIAN DALAM "SUMBANGAN EKONOMI MALAYSIA: Perkembangan dan Perbandingan Industri Makanan dengan Industri Perkilangan di Sarawak, 1990-2000" ini adalah hasil kerja saya sendiri kecuali nukilan, petikan, huraian dan ringkasan yang tiap-tiap satunya telah saya nyatakan sumbernya.
'8.
O. .. 2ooa
Tarikh Serahan
.
t9z. ABDUL AZIZ BIN MOHAMAD SHARKAWI 5247 Fakulti Ekonomi Dan Perniagaan Universiti Malaysia Sarawak
PENGESAHAN PENYELIA
erg
er.
co
m)
DAN PROSPEK Setelah di teliti Projek Tahun Akhir bertajuk "SUMBANGAN DALAM EKONOMI MALAYSIA: Perkembangan SEKTOR PERINDUSTRIAN Makanan dengan Industri Perkilangan di Sarawak, 1990dan Perbandingan Industri SHARKAWI(5247), 2000" yang di buat oleh ABDUL AZIZ B. MOHAMAD pihak ini berpuashati dengan tahun projek akhir sebagai memenuhi syarat penyelia pengijazahan Ijazah Sarjana Muda Ekonomi Dan Perniagaan Dengan Kepujian
De mo (
Vi
sit
htt
p:/
/w
ww
.pd
fsp
litm
(Ekonomi dan Perniagaan Antarabangsa)
Tarikh Serahan
Encik Hamri b. Tuah Pensyarah / Penyelia Projek Fakulti Ekonomi Dan Perniagaan Universiti Malaysia Sarawak
11
ABSTRAK Sumbangan Dan Prospek Sektor Perindustrian Dalam Ekonomi Malaysia: Perkembangan dan Perbandingan Industri Makanan dengan Industri Perkilangan di Sarawak, 1990-2001 Oleh Abdul Aziz b. Mohamad Sharkawi
Sarawak.
negeri
Sarawak
Negeri
telah mengimport
erg
makanan
im maka jumlah
litm
industri
dan digunakan
.pd
ww
mempengaruhi
p:/
/w
dari luar negeri,
import
terhadap
yang lain. Oleh itu
KDNK
negeri Sarawak.
pertumbuhan
KDNK
secara individu
Vi
sit
secara langsung. Di dalam model 2, kajian mengenai industri makanan
sama ada industri yang masih baru im manipu mempengaruhi
De mo (
sebahagian
pertumbuhan
kajian dikaji untuk memastikan
kajian hanya industri keluli tidak mempengaruhi
dikaji bagi menentukan
berikutan
makanan di dalam negeri.
perbelanjaan
htt
Hasil daripada
utama yang mampu
dalam
penting
meningkat
makanan
untuk pembangunan
kesemua industri yang di ambil sebagai pembolehubah dan industri
yang
yang dipengaruhi
terhadap produk makanan
dapat dikurangkan
sumbangan
Ianya
fsp
wujudnya
makanan
peranan
Malaysia dan Sabah bagi memenuhi permintaan
Semenanjung Dengan
satu
er.
di Sarawak.
penduduk
KDNK
pertumbuhan
yang meningkat
permintaan
memainkan
m)
mempengaruhi
ini telah
makanan
co
Industri
besar KDNK dan kajian menunjukkan
bahawa ianya mampu mempengaruhi
KDNK di negeri Sarawak. Dalam model 3 pula, kajian bagi industri perkayuan pertumbuhan mempengaruhi
agak kurang pada dekad ini yang mendapati KDNK. Dalam model ke 4, perbincangan
bahawa ianya masih mampu secara unmm terhadap peluang
pekerjaan yang disediakan oleh setiap industri. Kajian juga turut mengemukan cadangan untuk meningkatkan
industri makanan ini agar lebih produktif.
111
yang
beberapa
Abstract The contribution and prospects of the industrial sector in Malaysian Economic: The growth and differentiation of food industry with industrial industry in Sarawak, 1990-2001 By Abdul Aziz b. Mohamad Food
development
Industry
nowadays
an important
plays
role
in the
economic
in Sarawak. The growth was influence by the high demand of food in the
state due to the increasing of Sarawakian population.
In order to overcome the problem,
m)
The
Sharkawi
erg
food.
expenditure
in
the food industry will be one of the industries that will
Furthermore,
fsp
importing
of the food industry, will help to reduce the government
litm
the existence
er.
co
the Sarawak government has imported food from Peninsular, Sabah and overseas. With
.pd
generate more income into the Gross Domestic Production. In order to prove that all the
ww
Production and its contribution, variable taken able to influence the Gross Domestic
there
p:/
/w
are some test have been done. In the first model, all five industries was taken to the test,
htt
it unable to influence the and showing that only the steel industry is out of the test where
Vi
sit
GDP. In the second model, only the food industry is tested and it strongly shown that the
De mo (
industry is capable to overturn the Sarawak GDP. The third model is about the wood based industry where the growth of wood industry is unstable during this decade. The result showed that it still able to influence the Sarawak GDP. The fourth model is the general discussion regarding job opportunities that provided by the industries. Inside this evaluation,
there some suggestion
being brought up that would able to increase the
growth of food industry so that it will be more productive.
IV
PENGHARGAAN
Alhamdulillah dapat menyiapkan
hadrat Illahi dengan berkat dan perkenannya,
bersyukurke
kertas kerja ini. Pertama sekali sekalung penghargaan
ibubapa serta adik-adik yang telah memberikan
saya
kepada kedua
sokongan dan bantuan dalam usaha saya
untuk menyiapkan kertas keja ini.
Jutaan terima kasih kepada penyelia projek Encik Hamri b. Tuah kerana dengan
berjaya
dan nasihat yang tidak putus-putus
dalam menjalankan
ini. Juga tidak ketinggalan
kepada pemeriksa
co
sehingga peringkat
tugas kami untuk
m)
kesabaran
Fathan dan mentor saya Puan Rossazana Ab Rahim yang telah memberikan
Jabatan
Pertanian
dalam membekalkan
maklumat
ww
Malaysia
Sarawak,
er. Sarawak
kepada saya untuk kegunaan
/w
Akhir ini. Tidak lupa juga kepada Para Pensyarah, rakan-rakan
De mo (
Vi
sit
htt
p:/
dan inspirasi di atas kerjasama yang telah mereka berikan.
Abdul Aziz Mohamad 14 Januari 2003
Sharkawi
V
Pembangunan
dan Kementerian
.pd
dan Perindustrian
yang tidak terhingga kepada Kementerian
fsp
Sekalung penghargaan
nasihat serta
erg
litm
motivasi bagi saya untuk sampai ke peringkat ini.
projek En.
Kesihatan
Projek Tahun
serta pemberi motivasi
KANDUNGAN
Tajuk
Mukasurat
Pengesahan
Penyelia
ii
Abstrak
iii
Abstract
iv
Penghargaan
V
Jadual
Senarai
Rajah
erg litm
1.2
Penyataan Masalah
1.3
Rangka Teori
1.4
Objektif Kajian
ww
Pengenalan
/w
1.1
.pd
fsp
Pendahuluan
ix
1-21 I 3
p:/
sit
htt
15
Objektif Khusus Kajian
15
Vi
1.4.1
X
14
1.5
Skop Kajian
1.6
Rasional Kajian
17
1.7
Hipotesis Kajian
18
1.8
Definisi Istilah
19
1.9
Batasan Kajian
20
1.10
Kesimpulan
21
De mo (
Bab 1:
VI
er.
Senarai
co
m)
Kandungan
16
vi
Ulasan Karya
22-36
2.1
Pengenalan
22
2.2
Ulasan Karya
22
2.3
Kesimpulan
36
Bab 3:
Metodologi
Kajian
37-49
3.1
Pengenalan
37
3.2
Kaedah Pemprolehan Data
37
Persampelan Data
3.2.2
Pengumpulan Data
3.2.3
Penganalisaan
litm
erg
Data
Model 3
3.3.4
Model 4
38 38 39 39 39 39 40
Ujian Ekonometrik
40
3.4.1 3.5
Bab 4:
De mo (
Vi
3.4
.pd
3.3.3
ww
Model 2
/w
3.3.2
p:/
Model 1
htt
3.3.1
fsp
Model dan Hipotesis
3.3
37
er.
co
m)
3.2.1
sit
Bab 2:
Rekabentuk Kajian
40
Kesimpulan
Keputusan
49
Ujian
50-94
4.1
Pengenalan
50
4.2
Model 1
50
4.2.1
Keputusan Ujian Kepegunan
vii
51
4.2.2
Keputusan Ujian Model 1 dan Perbincangan
54
4.3
Keputusan Ujian Model 2 dan Perbincangan
74
4.4
Keputusan Ujian Model 3 dan Perbincangan
84
4.5
Perbincangan
92
4.6
Kesimpulan
Bab 5:
untuk Model 4
94
Rumusan
95-104
Pengenalan
95
5.2
Hasil Kajian
95
5.3
Limitasi Kajian
5.4
Cadangan
5.5
Kesimpulan
97
98 104
.pd
fsp
litm
erg
er.
co
m)
5.1
/w
ww
Bibligrafi
108-113
p:/
Lampiran
106
108
sit
htt
Lampiran A: Jumlah Pelaburan Mengikut Industri dan KDNK, 1990-
De mo (
Vi
2000 Lampiran B: Rajah 4.9
109
Lampiran C: Jumlah Peluang Pekerjaan yang Disediakan Mengikut Industri, 1990-2000
110
Lampiran D: Keputusan Ujian Model I
111
Lampiran E: Keputusan Ujian Model 2
112
Lampiran F: Keputusan Ujian Model 3
113
Vlll
SENARAI
JADUAL
Tajuk
Muka Surat
Jadual 1.1: Import Makanan mengikut Negara, 1990-2000
2
Jadual 4.1: Keputusan ujian dickey Fuller KDNK, 1990-2000
53
3
Keputusan Ujian Dickey Fuller bagi Industri Makanan, 1990-2000
76
4
Keputusan Ujian Dickey Fuller bagi Industri Perkayuan, 1990-2000
87
De mo (
Vi
sit
htt
p:/
/w
ww
.pd
fsp
litm
erg
er.
co
m)
1
ix
4
SENARAI
RAJAH
Tajuk
Muka Surat
1
Rajah 1.1: Import makanan mengikut negara, 1990-2000
2
Rajah 4.1: Keluaran Dalam Negara Kasar
3
Rajah 4.2: Hasil Ujain F terhadap pembolehubah
4
Rajah 4.3: Aras kritikal bagi ujian t
60
5
Rajah 4.4: Zon keputusan Durbin Watson
72
6
Rajah 4.5: Hasil Ujian F bagi Model 2 terhadap pembolehubah
7
Rajah 4.6: Keputusan ujian t untuk Modell
8
Rajah 4.7: Zon Keputusan Durbin Watson untuk Modell
9
Rajah 4.8: Industri Perkayuan clan KDNK, 1990-2000
10
Rajah 4.9: KDNK dengan Industri Makanan, 1990-2000
11
Rajah 4.10 Hasil ujian F terhadap pembolehubah
6 51
bebas
er.
co
m)
bersandar bebas
p:/
/w
ww
.pd
fsp
litm
erg
pada aras keertian 95%
78 79 82 86 108
bersandar untuk 90
De mo (
Vi
sit
htt
Model 3
57
X
Babl
Penvataan
Masalah
Bab 1 PENDAHULUAN
Pengenalan
sesebuah
melihatkan
kejatuhan
Kesultanan
Melayu
telah menyaksikan
sosio
memberikan pada
ww
pemiagaan
British ke negara
dalam sosio ekonomi
sektor ekonomi
satu
negara
negara.
daripada
sektor
getah, dan kelapa sawit pada masa kini.
dengan
membantu
Menteri
maju
dan sektor
dalam perkembangan
80-an.
perlunya
sit
pertanian
De mo (
sektor
Pertanian
sektor pertanian
secara
usia yang muda ini lebih berkait
yang masih pada peringkat
Vi
Industri
htt
p:/
/w
telah
kita, khususnya
perubahan
yang telah mempelbagaikan
kecil kepada perladangan
perusahaan
yang
Selepas itu, kedatangan
pelabuhan.
.pd
Melayu selaku penjajah Pihak penjajah
nadi
terhadap
satu perubahan
Melaka
di negara
perdagangan
dan sistem pengurusan
rempah
satu
Pada tahun 1511 negara kita telah dijajah oleh Portugis yang
terhadap
pembaharuan
membawa
salah
m)
masyarakat.
dapat
telah
co
kehidupan
juga
adalah
er.
yang
ekonomi
erg
pembangunan
kestabilan
negara,
litm
Dalam
fsp
1.1
komersil.
ini adalah
ekonomi
Malaysia,
satu daripada
sektor
yang
negara pada sekitar tahun 60-an sehingga
Datuk Effendi
mengharungi Para petani
salah
rapat
Norwawi
anjakan paradigma
perlu mengetahui
I
menyatakan
bahawa
untuk terus bersaing
bahawa
perlu untuk
clan
mereka
Babl
Penvataan
mengikut
peredaran
dengan
zaman
maden dengan menggunakan
telah membantu di negeri
lambat memberikan lebih
berminat
ini agak berkurangan
Industri makanan
pulangan
modal kepada pengusaha. bidang
di negara
makanan
Sarawak.
menceburi
tak langsung
pesat maka secara
industri
memperkembangkan
untuk
Justeru, daripada
pembuatan
ini.
Malaysia
kerana ianya
banyak
pengusaha
melabur
ke dalam
telah maju akan mendapat
insentif
erg
dengan
yang
individu.
menerangkan
yang
bebas, yang akan
Maka, pembangunan
/w
p:/
sumber
di pasaran
pantas
untuk mengenal
htt
pembahagian
menambahkan
pasti projek
lebih
pasaran
yang
yang berinovatif
dan
(Stiglitz
effisien.
1985;
Boot,
Sarawak
lebih
and Thakor 1993).
De mo (
Vi
sit
Greenbaum,
maklumat
kepada pelabur
baik akan memberikan
perbankan
pasaran jangka pendek. Secara amnya, pasaran yang
ww
insentif
mengurangkan
pihak
litm
dengan perbandingan
berkenaan
daripada
pandangan
fsp
asas
.pd
Mengikut
er.
co
industri makanan
ini dapat berkembang
m)
khususnya
kepada
tradisional
teknologi moden. (Dewan Ekonomi, Jun 2000).
Jika sektor pertanian ianya
kaedah
menukarkan
Masalah kaedah
Dalam beberapa bergantung
dekad yang lepas, keadaan
jumlah
KDNK
tahun 1990 yang menunjukkan oleh kedua-dua jenis
permintaan
negeri
kepada dua industri yang utama iaitu Industri Pembalakan
Ini berdasarkan
banyak
ekonomi
industri kayu-kayan
yang
tinggi
yang dicatatkan
alam semulajadi
yang baik menyebabkan untuk
Sarawak
oleh negeri
bahawa 70% daripada nilai KDNKnya
ini. Keadaan
kayu
balaknya.
2
yang bermutu
negeri
Pada
dan Petroluem.
Sarawak
sekitar
tahun
pada
sekitar
disumbangkan dan terdapat ini mendapat 1991
dengan
Bab] kerjasama
daripada Jabatan Perhutanan
kayu balak di Sarawak dan Sabah. Ini disebabkan
pengeluaran
hutan hujan bagi peneyeimbangan oleh kedua-dua membantu
usaha pemeliharaan
Jumlah KDNK yang dicatatkan
alam semulajadi.
buah industri ini berjumlah
RM 8,719 juta. Jumlah inilah yang telah
negeri Sarawak ini untuk lebih maju dan dapat membuka
membangunkan
kepada rakyat negeri Sarawak.
peluang pekerjaan
m)
Penyataan Masalah
peranan
yang
kebanyakan
komuniti masyarakat.
dalam
penting
erg
budaya
sosial,
Secara umumnya,
tubuh badan manusia.
makanan
Tanya juga
manusia. dan
terhadap
agama
khasiat
telah memberi
Makanan boleh didefinisikan
ww
untuk kesihatan
kehidupan
fsp
memainkan
dalam
utama
litm
bahan
adalah
.pd
Makanan
er.
co
1.2.
Penvataan Masalah Sarawak dan Bank Dunia telah mengurangkan
sebagai apa-apa
yang dimakan atau di minum yang dapat diserap oleh badan untuk kegunaan
htt
Vi
sit
tenaga. (Sumati et al., 1982)
p:/
/w
sebagao
terhadap
dalam jumlah
De mo (
Peningkatan pertumbuhan
ekonomi
makanan yang jumlahnya
Sarawak
penduduk
negara khususnya
agak berkurangan
telah memberikan
dalam industri makanan.
daripada
untuk
diimport
semakin meningkat
dari tahun ke tahun telah menyebabkan
Sarawak
berusaha
altematif
menarik
minat
perindustrian
mencari
pengusaha
khususnya
makanan
industri
luar. Jumlah
bagi untuk makanan
di dalam negeri
Industri
di Sarawak ini, telah memaksakan
kerajaan
mengimport
implikasi
dengan
Sarawak
3
melakukan
yang
kerajaan
pelbagai
menambahkan
ini. Dalam
makanan
pihak yang negeri
cara untuk lagi
tempat
tahun 1990 sehingga
Babl
Penvataan
2000
dapat
sahaja
dilihat
peningkatan
yang
terhadap
mendadak
Masalab
pengimportan
makanan ini.
Kemasukan komersial
agak berkurangan
yang dihadapi serta
industri-industri
diperoleh
yang
daripada
makanan
kerana risiko yang dihadapi
kegunaan
adalah begitu tinggi. Risiko
kerana
agak lambat
pihak pelabur
untuk
yang tinggi dalam menjalankan
adalah seperti perbelanjaan
keuntungan
Tambahan
yang menghasilkan
mereka
menunggu jumlah
memerlukan
keluaran.
buruh yang
agak
er.
co
m)
banyak serta bahan mentah yang berterusan.
hasil
operasi
dalam beberapa
KDNK negara yang
sektor di dalam negara. 1.1: Import
dan
pertanian
Mengikut
Negara,
beim
Sarawak
pertumbuhan keadaan
sektor
mengaplikasikan
1990-2000
`92
`93
`94
`95
`96
`97
`98
`99
`00
RM
RM
RM
RM
RM
RM
RM
RM
RM
35.7
30.2
35.6
35.6
44.2
68.2
73.2
78.6
69.1
58.9
41.3
55.2
55.8
88.4
59.2
48.4
103.7
110.4
188.4
186.4
405.7
433.6
451.8
532.6
576.2
609.8
669.8
652.0
723.5
752.5
`90
`91
(dalamjuta)
RM
RM
Australia
30.1
China
39.5
Semenanjung
361.4
De
mo
(V isi
Negara
Malaysia
Makanan
sektor
://w
Jadual
kepada
ttp
kepelbagaian
bertumpu
dekad yang lepas. Ini berlandaskan
th
ekonomi
ww .pd fsp litm
erg
yang telah lama wujud telah membantu
Dalam sektor pertanian,
Sabah
33.3
34.6
36.9
38.9
37.6
36.1
23.0
20.4
21.4
18.6
21.4
Thailand
118.5
126.7
35.1
46.7
31.0
63.1
121.7
76.3
77.2
29.2
54.3
Vietnam
*
7.3
83.7
41.8
51.4
53.3
21.5
43.9
59.0
46.1
31.5
Negara-
61.5
89.7
103.1
104.5
111.5
206.5
270.5
261.0
228.6
281.3
320.7
negara Lain
Semua jumlah dalam RM `JUTA * Data tidak diperoleh Sumber: Buku Tahunan Jabatan Perangkaan 4
1992, 1995, 1998 dan 2000.
Babl Jadual
1.1, peningkatan
negara luar dan dalam Malaysia tahun 1990, jumlah
dan
dihidapi
bertambah.
Australia hasil
beras yang
import
dari
tahun
1999
Thailand,
negara
2000.
sehingga
berkurangan,
berkemungkinan
sakit mulut dan kuku yang
er.
Penurunan
juga merupakan
Malaysia
China.
makanan oleh penduduk
nilai
matawang
ringgit
salah satu faktor yang mempengaruhi
ke atas barangan
Selain
kadar
import.
disebabkan
Di Vietnam
oleh pengimportan
itu, harga beras yang diimport
://w
Republik
sekitar
Australia
di Eropah.
pula, hasil import beras berkurangan negara
kadar
ekonomi dan berita berkenaan
dollar Amerika
kuasa beli penduduk
pada
daripada
tenusu
oleh lembu-lembu
berbanding
permintaan
Jika di teliti,
menurun
oleh kegawatan
disebabkan
Malaysia
co
Pengimportan
ini telah menampakkan
m)
Vietnam
Semenanjung
telah banyak mengimport
erg
Jumlah import makanan semakin
tahun demi tahun. Daripada
dicatat daripada
Malaysia
makanan
ruji rakyat Malaysia dari negara Thailand, China, dan Vietnam.
makanan
Sarawak
Negara
Penvataan Masalah daripada
pengimportan
sendiri telah meningkat
import yang terbanyak
yang diikuti oleh Thailand. merupakan
terhadap
ww .pd fsp litm
Daripada
dan Thailand beras daripada
juga
lebih
murah
(V isi
th
ttp
daripada beras wangi yang diimport daripada Thailand dan Vietnam.
luar agar lebihan kawasan
peruntukan
membangun pendapatan
untuk mengurang negara
golongan
tak langsung
seterusnya
membantu
golongan
serampang
berusaha
daripada negeri
tanah untuk golongan
negara serta
termiskin
berusaha
dalam
mi memperoleh
dua mata kerajaan
produk makanan tempatan.
5
negeri
untuk pembangunan
tersebut,
din sendiri. Rancangan
lagi pengeluaran
kerajaan
import makanan
seperti pembukaan
bilangan
dan secara
untuk kegunaan
mampu meningkatkan
pihak
itu dapat digunakan
luar bandar. Perusahaan
bertujuan
menyebabkan
kaedah untuk mengurangkan
De
pelbagai
melakukan
yang
mo
inilah
Pertambahan
im
Babl
Rajah
Sarawak.
1.1
di atas
menunjukkan
Penvataan Masalah di negeri makanan
terhadap
permintaan
Pada sekitar tahun 1990-an, pihak kerajaan negeri telah menubuhkan
Kementerian
Pembangunan
Perindustrian
dan menempatkan
ke tapak-tapak
Sarawak,
pelabur
pihak
perindustrian
elektronik.
bagi menyelia
perindustrian
bagi syarikat Antara syarikat
segala pembangunan
yang telah ditetapkan.
yang besar
telah banyak
gergasi yang
melabur
sebuah industri
Di Kuching,
melabur
dalam
di Sarawak
adalah
Komag, First Silicon dan Taiyo Yuden.
Rajah 1.1 : Import Makanan Mengikut Negeri, Sarawak
co
m)
1990-2000
Makanan Mengikut Sarawak
ww .pd fsp litm
800 700 600 500
Malaysia
-ý-Sabah -+-Thailand Vietnam
th
300
Australia China Semenanjung
ttp
400
Negara-negara
Lain
(V isi
2IX
-*-
I
://w
M
Negeri,
erg
er.
Import
mo
200
De
100
'90
'91
'92
'93
'94
'95
'96
'97
'98
'99
'00
Tahun
Jumlah jumlah
ini sedikit sebanyak membantu
pengangguran
sendiri. Walaupun
dan meningkatkan
kerajaan
lagi jumlah
begitu masalah kekurangan
lagi belum dapat diatasi sepenuhnya. 6
negeri dalam mengurangkan
pendapatan
negeri Sarawak
industri menghasilkan
itu
makanan masih
Babl Bagi
industri
diusahakan
yang
tidak begitu menonjol
makanan
kecil-kecilan
secara
tetapi ianya merupakan
Penvataan Masalah industri seperti
amnya
salah satu industri penting
dalam memenuhi permintaan makanan di negara Malaysia dan khususnya Sarawak.
Industri mempunyai
ini agak kurang
makanan
diminati
oleh para pelabur
kerana
yang agak kurang memuaskan
risiko yang tinggi serta pulangan
industri lain yang sedia ada di Sarawak. Dalam Rancangan
Malaysia
ianya
daripada
ke Lapan, pihak
kerajaan negeri telah membuat banyak program untuk menarik lebih ramai pengusaha
co
m)
industri ini, seperti: -
untuk mengusahakan
Program Pembangunan
Industri Padi
ii.
Program Pembangunan
Industri Kelapa
iii.
Program Pembangunan
iv.
Program Penggalakkan
v.
Program Pembangunan
vi.
Program Pembangunan
vii.
Projek Penempatan
viii.
Program Pembangunan
ww .pd fsp litm
erg
er.
i.
Industri Buah-buahan Pertanian
Ternakan
://w
Ikan dalam Sangkar
Industri Makanan
mo
(V isi
th
ttp
Semula Bakun
Industri Padi
De
Program Pembangunan Dalam program mengeluarkan menjelang pengaliran
ini pihak kerajaan
berusaha
70% padi untuk kegunaan
2010 nanti. dan
Pembangunan
infrastruktur
untuk
untuk mencapai
sendiri dengan
im termasuklah menjamin
Komponen yang terlibat dalam program ini adalah: a.
Pembangunan
mini estet seluas 4,000 ha
7
sasaran
lebih effisien
pembaikpulih
kelancaran
program
untuk iaitu sistem ini.
Babl
Penyataan
b.
Masalah
Bantuan subsidi kepada para petani kecil yang terdiri daripada baja untuk padi bukit dan kaedah penanaman padi yang efisien.
c.
Dalam
Pengenalan
terhadap
penanaman
padi.
50,000,000
kerajaan
dan kerajaan persekutuan
telah
negeri
dalam proses
mekanikal
RM
memperuntukkan
sebanyak RM 41,600,00.
Program im bertujuan
pihak pekebun
jenis
erg
dikehendaki
makanan
kelapa untuk menanam
dan juga
kepada bekalan
er.
memang
pelbagai
menghasilkan
mereka
ini
lebih
ww .pd fsp litm
kelapa
menjadi
peningkatan
://w
Bekalan
akan
dalam
.
efisien oleh
Program
tahun
menjelang pelbagai
pihak
ini juga bakal
dalam meningkatkan industri
kelapa
permintaan
amnya dan industri yang bergantung
dijangka
yang
untuk memenuhi
co
untuk membantu
dalam pasaran domestik kelapa
m)
Program Pembangunan Industri Kelapa
makanan
2010. dalam
membantu
lagi pendapatan negeri
Sarawak.
Tanaman semula dan baru pokok kelapa yang mengambil kira-kira
b.
mo
5,500 ha
(V isi
a.
th
ttp
Komponen yang terlibat dalam program ini adalah :
Penukaran pokok - pokok kelapa yang telah tua dan tidak dapat
De
ii.
ini pihak
program
teknologi
penggunaan
mengeluarkan buah atau kurang produktif. c.
Peruntukan
sebanyak 50 buah tempat pengumpulan
tempat penjualan
serta penghantaran
yang menyediakan
buah kepada
kepada
pengguna
terakhir. Dalam projek im pihak kerajaan
telah memperuntukkan
RM 20,000,000
kerajaan negeri Sarawak dan RM 10,000,000 bag] kerajaan persekutuan.
8
bagi
Babl iii.
Penvataan Program
Pihak
Pembangunan
kerajaan
Industri
telah
menjalankan
buah-buahan
memperkenalkan
ianya dapat memberikan buahan tempatan negeri
program
telah
bagi
asing juga terpaksa
rakyat
KDNK negara. Walaupun terhadap
sedikit pengenalan
kepada rakyat Malaysia.
memperuntukkan
bertahun-tahun
selama
kepada
tempatan
kerana ianya mampu menjanakan
disanjungi
Masalah
Buah-buahan
potensi komersil
RM
buah-
ini, pihak kerajaan
Dalam program
sebanyak
begitu,
18,000,000
dan
kerajaan
RM 11,000,000.
Pertanian
er.
Program Penggalakkan
erg
iii.
co
m)
persekutuan
untuk
pembahagian diperoleh
pendapatan
memaksimumkan strategik
secara
kedua-dua
terhadap
maka pihak kerajaan
telah mengenalpasti
pertanian
dan keadaan
bukanlah
potensinya
melalui
ekonomi
yang
satu sektor yang baru dalam membangunkan
th
ekonomi
(V isi
negeri dan persekutuan
telah memperuntukkan
RM 35,000,000
program ini.
iv.
De
mo
bagi menjayakan
dalam
pada akhir abad ke 20. Maka dengan itu
ttp
negara selepasa kegawatan pihak kerajaan
utiliti
pihak. Sektor pertanian
://w
pekebun
ww .pd fsp litm
Dalam program ini, pihak kerajaan ingin membantu pihak keluarga petani atau
Program Pembangunan Temakan Program
ini bertujuan
projek pembangunan
untuk meningkatkan perdagangan
lagi pengeluaran
pembahagian Selain
dan pengenalan
seperti
kijang
dan burung
impaks
dalam
pengeluaran
kepada
15% dalam negeri pada tahun 2010. Program
unta.
ternakan
9
daging melalui spesis baru
itu, ia juga akan memberikan
yang mengeluarkan
daging
satu
yang 5%
mi juga memberikan
Babl
Penyataan
yang
dijalankan
mengikut
telah mengimport
baka-baka
yang terbaik
terhadap pembahagian
ternakan
Pertanian
luar negeri yang dikacukkan
dengan baka tempatan,
bagi haiwan untuk mengelakkan ini, pihak kerajaan
terhadap
ikan dalam sangkar pihak kerajaan
er.
program
Ikan dalam Sangkar
industri
pembangunan
ikan dalam memenuhi
permintaan
kesedaran
juga memupuk
://w
ttp
th
pengeluaran
ingin memperkenalkan
dan meningkatkan
pengeluaran
dan pasaran luar. Tanya
tempatan
kekayaan
sepenuhnya
sumber laut di Sarawak
1,340 sangkar akan di bina di dalam projek
im sebanyak
(V isi
penyelidikan
pasaran
untuk menikmati
di penempatan
akuakultur
kerajaan
untuk
bagi para nelayan untuk menggunakan
kepakaran dan pengurusan ini. Dalam program
aquakultur
ww .pd fsp litm
Dalam
veterina
daripada kerajaan persekutuan.
co
Program Pembangunan
dari
Dalam program
RM 40,000,000
telah memperuntukkan
negeri dan RM 20,000,000
v.
dan bantuan
daripada dijangkiti penyakit.
musim.
kumbahan
pengurusan
sebagai baja untuk tanaman
yang juga dapat dijadikan
Masalah
m)
Pihak Kementerian
erg
bantuan
seluas
430ha,
melakukan
pembangunan
ikan kering dan latihan dan penambahan
kawasan.
telah diperuntukkan.
vi.
De
mo
Bagi program ini sebanyak RM 50,000,000
dan
Projek Penempatan Semula Bakun Bagi projek im, ianya adalah untuk membantu Bakun
yang
melibatkan
terbabit
seramai
seperti penanaman
dalam
pembinaan
1,469 petani daripada
empangan
10
di kawasan
hidroelektrik
14 buah rumah panjang.
padi bukit, pokok buah-buahan,
sangkar dan tanaman lada hitam.
pihak penduduk
ayam kacukan,
yang Bantuan
ikan dalam
Babl
Penvataan Program
vii.
Pembangunan
Industri
Objektif utama program ini adalah untuk pihak pengusaha industri
dengan
makanan
tempatan
teknologi
menggunakan
produk makanan yang berkualiti
bagi membuat
untuk memodenkan
barn untuk mengeluarkan
serta bahan mentah dapat diperoleh
Tanya juga untuk menggunakan
pasaran tempatan.
Masalah
Makanan
sepenuhnya
bahan mentah
yang dapat memenuhi
produk makanan
di dalam
permintaan
tempatan dan antarabangsa.
sehinggakan permintaan
negara
terpaksa
terhadap
er.
tidak
makanan
daripada
ianya menyerupai
negara
://w
th
ttp
yang mana ianya bergantung
(V isi
Dalam masa yang sama kelemahan
dalam permindahan
terhad
mo
menarik
pelabur asing masuk memang dikagumi
ekonomi
De
Di Malaysia,
dalam isu pembangunan
terhadap
terus kepada pelaburan teknologi
dan prasarana
kegawatan.
memenuhi
kelemahan
multi nasional juga menjadi salah satu punca industri perkilangan sewaktu
sektor
di pasaran
asing untuk
ekonomi yang lepas telah menyaksikan
Pada masa kegawatan industri bukan makanan
produk
mengimport
terhadap makanan negara.
kerana
penting
erg
Permintaan
negara.
pertanian
ianya amatlah
makanan,
ww .pd fsp litm
Bagi industri
co
m)
Sumber: Rancangan Malaysia ke-8
daripada
syarikat
kurang meningkat
yang mencukupi
tetapi kesemuanya
asing.
untuk
agak kebelakang
industri makanan.
Menurut Todaro (1989), kajian Pembangunan ekonomi yang dijalankan 40 tahun lepas dipengaruhi oleh empat tahap pemikiran iaitu: -
11
Penvataan
Babl i.
Model
ii.
Teori perubahan
iii.
Teori pergantungan
iv.
Teori Neo-Klasik
dan Sarawak
Malaysia
pertumbuhan
Sabah berbanding
antarabangsa
Sarawak lebih pantas bersama
ekonomi
dengan Semenanjung dua industri
iaitu
kepada
pertanian
di Sarawak agak mundur jika dibandingkan
Malaysia.
Peningkatan
sehingga
tahun
memintas
pertumbuhan
erg
dengan
meningkat
lebih
telah
telah
Semenanjung
pertumbuhan
dicatat
sebanyak
(V isi
Malaysia.
Kesemua
kadar
Rancangan
Sabah dan Sarawak yang menunjukkan 7.0%
Malaysia
kedua-dua
berbanding
purata
buah dengan
Pada tahun 1966 sehingga 1970 sebanyak 7.9%, pertumbuhan
mo
Semenanjung
mencatatkan
Malaysia.
baik daripada
://w
negara
perolehan
di Semenanjung
Sarawak
ttp
terhadap
oleh
negeri
Sarawak
itu
sendiri
berbanding
61yo oleh
Malaysia.
Penumpuan
yang amat
dua industri
terhadap
kurang mendapat
1997, berlakunya masalah
di Semenanjung
th
Pertama
makanan
ekonomi
Industri
negeri
pertumbuhan
pada tahun 80-an. Ini dapat dilihat pada laporan
keseluruhan
KDNK
kadar
di Sarawak
ini lebih
dari tahun 70-an
momentumnya
yang memperlihatkan
negeri-negeri
negeri
dan petroluem.
negeri-negeri
ww .pd fsp litm
industri
pembalakan
Sarawak mendapat
ekonomi
dengan
De
sektor
sahaja
pada tahun
Malaysia. Akan tetapi, pertumbuhan
tertumpu
80-an
Malaysia
menyertai
m)
1963, keadaan
struktur
co
penubuhan
Masalah
linear
pertumbuhan
er.
Semasa
tahap-tahap
sambutan
kegawatan meruncing
ekonomi,
pembuatan
di samping
telah menyebabkan
risikonya
telah menyaksikan
dan semua industri pembuatan
12
industri
yang agak tinggi. Pada negara
kita mengalami
mengalami
kejatuhan
Babl
Penyataan
yang teruk. Di dalam keadaan drastik bagi mengurangkan
tersebut,
jurang
pihak kerajaan
telah mengambil
Masalah
tindakan
nilai KDNK negara pada
akan terjadi penurunan
zaman kegawatan.
Walaupun makanan membantu
begitu,
ini masih
insentif-insentif
lagi dipergiatkan.
bagi Usaha
pengusaha yang
industri
berterusan
berunsurkan
ini bukan
ekonomi negeri Sarawak, tetapi pendapatan
dalam pembangunan
De
mo
(V isi
th
ttp
://w
ww .pd fsp litm
erg
er.
co
m)
itu sendiri.
13
sahaja
isi rumah
