PERANCANGAN KONSEP PENYUTRADARAAN DALAM FILM PENDEK “HYEONO” MEMAKAI GAYA IFA IFANSYAH Skripsi Aplikatif Disusun Untuk Memenuhi Persyaratan Dalam Memperoleh Gelar Sarjana Strata 1 (S1) Ilmu Komunikasi Disusun Oleh :
Lelly Widyanti 44410010097 Visual and Art Communication FAKULTAS ILMU KOMUNIKASI UNIVERSITAS MERCU BUANA JAKARTA 2014
ii
iii
iv
v
vi
KATA PENGANTAR
Puji syukur penulis ungkapkan kepada Tuhan Yang Maha Esa, karena berkat rahmat dan bimbingan-Nya penulis dapat menyelesaikan Tugas Akhir berwujud Skripsi aplikatif yang judul “Perancangan Konsep Penyutradaraan dalam Film Pendek HYEONO Memakai Gaya Ifa Ifansyah” dan juga kepada orang tua yang memberikan dorongan motivasi baik moril maupun materi. Tujuan Penyusunan Skripsi Aplikatif ini, disusun oleh penulis untuk memenuhi persyaratan akademis memeroleh gelar Sarjana Strata 1 (S1) program studi Visual and Art Communication, Fakultas Ilmu Komunikasi, Universitas Mercu Buana Jakarta. Dalam proses mengerjakan Skripsi Aplikatif ini, begitu banyak dorongan dan dukungan daripada Dosen dan teman-teman seperjuangan. Untuk itu penulis ingin mengcapkan terimakasih yang sedalam-dalamnya kepada: 1. Dr. Dadan Iskandar, M.Si, selaku Ketua Sidang yang telah memberikan dorongan, bimbingan, dan pengarahan akademis teoritis sehingga Skripsi ini dapat terselesaikan dengan baik. 2. Dosen Pembimbing Skripsi Aplikatif Ety Sujanti, M.Ikom dan Rizki Briandana, M.Com yang telah memberikan pengarahan dalam proses penulisan hingga produksi Film Pendek HYEONO ini. 3. Kepada Partner dalam hidup Saya Paulus Haryono yang telah memberikan motivasi dan bantuan bagi saya dalam pengerjaan Skripsi Aplikatif ini. 4. Kepada seluruh kru VIPicture yang telah membantu proses pembuatan film dari proses Pra Produksi, Produksi, hingga Pasca Produksi. 5. Semua keluarga dan teman-teman sekalian yang mendukung proses pengerjaan Skripsi Aplikatif ini hingga selesai.
vii
Penulis menyadari bahwa masih banyak kekurangan dalam perancangan Skripsi ini. Oleh karena itu, dengan kerendahan hati penulis mohon kritik, saran, dan masukan konstruktif demi kesempurnaan tugas ini. Demikian Sepatah kata penulis, dengan harapan, tugas akhir berguna untuk semua, akhir kata terima kasih dan salam sejahtera.
Jakarta, Juni 2014
Lelly Widyanti
viii
DAFTAR ISI Lembar Persetujuan Skripsi Aplikatif ............................................................................i Lembar Tanda Lulus Sidang Skripsi Aplikatif ............................................................. ii Lembar Pengesahan dan Perbaikan Skripsi Aplikatif ................................................ iii Abstraksi ...........................................................................................................................iv Kata Pengantar.................................................................................................................vi Daftar Isi ......................................................................................................................... viii Daftar Gambar ................................................................................................................ xii Daftar Tabel .................................................................................................................... xiii
BAB I PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang Masalah ............................................................................................... 1 1.2 Permasalahan................................................................................................................ 9 1.3 Tujuan Perancangan ..................................................................................................... 9 1.4 Alasan Pemilihan Judul ............................................................................................... 10 1.5 Manfaat Perancangan .................................................................................................. 10 1.5.1 Manfaat Akademis ............................................................................................. 10 1.5.2 Manfaat Praktis .................................................................................................. 11
BAB II KAJIAN TEORITIS 2.1 Komunikasi Visual ...................................................................................................... 12 2.2 Kebudayaan Populer dan Kebudayaan Massa ............................................................ 13 2.3 Film ............................................................................................................................. 15 2.3.1 Karakteristik Film ............................................................................................. 17 2.3.2 Fungsi Film ....................................................................................................... 17 2.4 Korean Pop atau K-Pop .............................................................................................. 18 2.4.1 Perkembangan K-Pop di Indonesia ................................................................... 18
ix
2.4.2 Pengertian K-Pop .............................................................................................. 22 2.5 Pengertian dan Tipe Sutradara .................................................................................... 23 2.6 Bekal Awal Sutradara ................................................................................................. 27 2.7 Tugas Utama Sutradara ............................................................................................... 30 2.8 Konsep Penyutradaraan Ifa Ifansyah .......................................................................... 37
BAB III STRATEGI PERANCANGAN DAN KONSEP VISUAL 3.1 Tujuan Komunikasi ..................................................................................................... 40 3.2 Strategi Perancangan ................................................................................................... 40 3.2.1 Analisis SWOT Film Pendek Hyeo No ............................................................. 41 3.2.2 Strategi Komunikasi .......................................................................................... 43 3.2.2.1 Segmentasi Audience ............................................................................ 44 3.2.3 Judul Film.......................................................................................................... 45 3.3 Strategi Media ............................................................................................................. 45 3.4 Prioritas Media ............................................................................................................ 47 3.5 Teknis Penerapan Media ............................................................................................. 48 3.6 Strategi Kreatif ............................................................................................................ 48 3.6.1 Isi Pesan ............................................................................................................. 48 3.7 Strategi Visual ............................................................................................................. 49 3.8 Strategi Verbal ............................................................................................................ 50 3.9 Strategi Cerita.............................................................................................................. 50 3.9.1 Ide Dasar Film Pendek “Hyeo No” .................................................................... 50 3.9.2 Sinopsis .............................................................................................................. 50 3.9.3 Karakter Tokoh Cerita ........................................................................................ 51 3.9.4 Story Board Hyeo No ......................................................................................... 52 3.9.5 Breakdown Film Hyeo No ................................................................................. 59 3.10 Laporan Budgeting .................................................................................................... 65
x
BAB IV TEKNIS PERANCANGAN DAN MEDIA 4.1 Teknis Perancangan .................................................................................................... 68 4.1.1 Pra Produksi .......................................................................................................... 68 4.1.1.1 Treatment ....................................................................................................... 69 4.1.1.2 Kerabat Kerja ................................................................................................. 82 4.2 Penyutradaraan Film Hyeo No .................................................................................... 83 4.2.1 Take Introduction ................................................................................................ 83 4.2.2 Scene 1 – Rumah Hyeo No ................................................................................. 89 4.2.3 Scene 2 – Rumah Hyeo No ................................................................................. 91 4.2.4 Scene 3 – Tukang Bubur ..................................................................................... 93 4.2.5 Scene 4 – Rumah Yuni / Sohyun......................................................................... 95 4.2.6 Scene 5 – R.M Padang ........................................................................................ 97 4.2.7 Scene 6 – News Anchor ...................................................................................... 99 4.2.8 Scene 7 – Rumah Yono / Hyeo No ..................................................................... 99 4.2.9 Scene 8 – Bukit................................................................................................... 100 4.2.10 Scene 9 – Rumah Yono / Hyeo No .................................................................. 102 4.2.11 Scene 10 – Rumah Yono / Hyeo No ................................................................ 103 4.2.12 Scene 11 – Jalanan Komplek............................................................................ 105 4.2.13 Scene 12 – Warung........................................................................................... 106 4.2.14 Scene 13 – Bukit............................................................................................... 107 4.2.15 Scene 14 – Kamar Yono (Ending) ................................................................... 109 4.3 Media Pendukung....................................................................................................... 111
BAB V PENUTUP 5.1 Kesimpulan ................................................................................................................ 114 5.2 Saran - saran ............................................................................................................... 115
xi
DAFTAR PUSTAKA LAMPIRAN RIWAYAT HIDUP
xii
Daftar Gambar
4.23 Poster Hyeono 4.24 Goody Bag Hyeono 4.25 Banner Hyeono
xiii
Daftar Tabel Tabel 3.4.5 Breakdown film pendek Hyeono
