De Balanced Scorecard - JMS Advies

De Balanced Scorecard School of Economics/MER Drs. Jeroen V.A. Jansen Haarlem 10 november 2010

Wie is Jeroen Jansen?

JMS advies & implementatie

• Erasmus Universiteit Rotterdam (1998) • 13 jaar organisatieadviseur bij (oa) KPMG Consulting • Balanced Scorecard trajecten bij (oa) Kraft Foods, ANWB, ABN AMRO, Marsh, Fortis Bank • Auteur van het studieboek ‘Sturen met de Balanced Scorecard’ • Oprichter JMS Advies (www.jmsadvies.com) 10/11/2010

De Balanced Scorecard – MER

2

Waarom een Balanced Scorecard? JMS

advies & implementatie

Er is voldoende management informatie…

… maar hoe weet je nou in één oogopslag dat je goed bezig bent? 10/11/2010

De Balanced Scorecard – MER

3

De BSC: alles op 1 A4tje

10/11/2010

JMS advies & implementatie

De BSC in de praktijk…

JMS advies & implementatie

… maar hoe werkt dat dan? 5

De Balanced Scorecard geeft…

JMS advies & implementatie

Financieel perspectief

verleden

Hoe zien onze aandeelhouders ons?

financieel nietfinancieel

Klantperspectief

Bedrijfsprocessen Wat is de toegevoegde waarde van onze belangrijkste bedrijfsprocessen?

Hoe zien onze klanten ons?

heden

Innovatie & leren

extern intern

Zijn we in staat tot innovatie, verandering en verbetering?

toekomst

… een uitgebalanceerd overzicht van informatie waarbij de onderliggende verbanden inzichtelijk zijn gemaakt 10/11/2010

De Balanced Scorecard – MER

6

De Balanced Scorecard van Ajax... JMS

advies & implementatie

Financieel Verkoop seizoenskaarten Opbrengst merchandise Verkoop spelers Recettes Champions League Supporters

Het spelletje Attractief voetbal Nationale competitie Beker Champions League

Trouwe supporters Sfeervol stadion Volle Arena

Ajax-organisatie Scouting Jeugdopleiding Trainingen Grasmat Bestuur

… laat zien hoe de organisatie werkt 10/11/2010

7

Management informatie voor Ajax…

JMS advies & implementatie

Eerder spelerscontracten verlengen ?

Financieel jaarwinst gemiddelde verkoopprijs koers aandeel

Supporters

Attractiever of effectiever spelen?

Het spelletje # wedstrijden in 4-3-3 # plaats op ranglijst # Europese wedstrijden

gemiddeld # toeschouwers # seizoenkaart-houders # leden supportersvereniging Ajax-organisatie

Goedkopere kaarten voor supporters?

# jeugdspelers in Ajax 1 # ajacieden in europa # trainers per jaar

De Balanced Scorecard – MER …10/11/2010 voor het nemen van juiste beslissingen

Nieuw bestuur nodig?

8

Van doelstelling tot indicator

JMS advies & implementatie

Hoe doe je dat? Behouden marktleiderschap

Ondernemings -doelstellingen

Vertaalslag vanuit Uitvoeren van snelle productinnovaties

Time to market Omzetaandeel nieuwe produkten

Volumegroei naar 9.950 ton

strategische keuzen

Kritieke succesfactoren

Kern Prestatie Indicatoren

Bezitten van een best in class salesforce

Opleidingsniveau salesforce Verloop salesforce Training budget

KPI’s zijn de “metertjes” waarmee prestaties van de KSF’en worden gemeten, op weg naar de strategische doelstellingen

Kritieke Succesfactoren…

JMS advies & implementatie

Enkele eigenschappen van KSF’en  vormen het onderscheidend vermogen ten opzichte van de concurrent  zijn de activiteiten die je absoluut moet goed moet doen om succesvol te zijn (prioriteiten)  leveren een directe bijdrage aan het realiseren van de doelstellingen  veranderen mee met bedrijfsdoelstellingen  zijn uniek voor iedere organisatie  zijn door de organisatie te beïnvloeden “Wat moet je absoluut goed doen om de doelstellingen te bereiken?” 10/11/2010

De Balanced Scorecard – MER

10

KSF’en voor luchtvaartmaatschappij

JMS advies & implementatie

“Twee vliegtuigmaatschappijen hebben als doelstelling voor het komende jaar het vergroten van hun marktaandeel – het uitvoeren van meer vluchten. Beide denken zij na over de manier hoe zij dat kunnen bewerkstelligen: zij proberen hun succesfactoren te definiëren. De ene vliegtuigmaatschappij heet Ryanair en de ander KLM.” Welke succesfactoren zijn voor elk van de maatschappijen kritiek? Zijn er verschillen te constateren?

10/11/2010

De Balanced Scorecard – MER

11

KSF’en voor luchtvaartmaatschappij

JMS advies & implementatie

Ryanair

KLM

Doelstelling

Vergroten marktaandeel

Vergroten marktaandeel

Kritische Succes Factoren

Vergroten van aantal bestemmingen in Europa

Vergroten van aantal bestemmingen wereldwijd

Verlagen van kosten per vlucht

Aanbieden van betrouwbare & kwalitatief goede vluchten

Aanbieden van goedkoopste vluchten

Naamsbekendheid als kwaliteitluchtvaartmaatschappij vergroten

Naamsbekendheid als prijsvechter vergroten

Klanttevredenheid vergroten

Processen efficiënt inrichten

Klantvriendelijk personeel opleiden

Mate van automatisering vergroten

Processen inrichten op betrouwbaarheid

Vluchthaven selecteren op prijs

Vluchthaven selecteren op bereikbaarheid

10/11/2010

12

Kern Prestatie Indicatoren

JMS advies & implementatie

Enkele eigenschappen van KPI’s  Financieel èn niet-financieel

 Afgeleid van Strategie en KSF-en  Makkelijk en snel te begrijpen

 Juistheid is belangrijk; volledigheid niet noodzakelijk  De meest belangrijkste metertjes (focus) “Meet alleen de meest essentiële zaken!” 10/11/2010

De Balanced Scorecard – MER

13

Case: Dashboard

JMS advies & implementatie

“Een vertegenwoordiger vindt het belangrijk om een goede vader voor zijn kinderen te zijn. Zijn doelstelling is om zoveel mogelijk ‘quality time’ met zijn kinderen door te brengen. Na zijn werk wil hij zo snel mogelijk naar huis om zodoende zo veel mogelijk tijd met zijn kinderen te kunnen doorbrengen. Hij rijdt (dan ook) in een formule 1 wagen. Zijn KSF is overduidelijk: zo snel mogelijk naar huis rijden” Wat zijn voor deze vertegenwoordiger de belangrijkste KPI’s: met andere woorden welke metertjes zijn essentieel op zijn dashboard? 10/11/2010

De Balanced Scorecard – MER

14

Uitwerking case Dashboard Vertegenwoordiger A Doelstelling:

Qualtiy time doorbrengen met kinderen

JMS advies & implementatie

Vertegenwoordiger B Qualtiy time doorbrengen met kinderen

KSF: Zo snel mogelijk naar huis rijden

Veilig naar huis rijden

 Routeplanner  Toerental

 Routeplanner  Snelheidsmeter

KPI:

10/11/2010

De Balanced Scorecard – MER

15

Hoe kan een BSC er uiteindelijk uitzien?

10/11/2010

De Balanced Scorecard – MER

JMS advies & implementatie

16

JMS advies & implementatie

08/11/2010

De Balanced Scorecard – MER

17

JMS advies & implementatie

08/11/2010

De Balanced Scorecard – MER

18

JMS advies & implementatie

08/11/2010

De Balanced Scorecard – MER

19

Maar de BSC omvat meer dan een set indicatoren… … een manier van werken waarmee iedere afdeling binnen een organisatie in staat wordt gesteld om structureel te sturen op het realiseren van de (ondernemings-) doelstellingen

JMS advies & implementatie

Systems

Planning & Control cycle

BSC

Management & Communication

Strategy

… het is een manier van werken! 10/11/2010

De Balanced Scorecard – MER

20