ECONOMICUS
İKTİSAT SORU BANKASI TAMAMI ÇÖZÜMLÜ
Mikro İktisat
Müfettişlik
Makro İktisat Para-Banka Kredi Uluslararası İktisat Büyüme ve Kalkınma Türkiye Ekonomisi
KPSS ve kurum sınavları için özgün sorulardan oluşan
TEK KİTAP
İktisadi Doktrinler Tarihi
DİLEK ERDOĞAN KURUMLU
Uzmanlık Denetmenlik Banka Sınavları Kontrolörlük Kaymakamlık Hakimlik
DİLEK ERDOĞAN KURUMLU İKTİSAT SORU BANKASI ISBN 978-605-364-356-2 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir.
© 2013, Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti’ye aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı, mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. 1. Baskı: Aralık 2012 Dizgi-Grafik Tasarım: Selda KILIÇ Kapak Tasarımı: Gürsel Avcı BASKI VE CİLT : ERTEM BASIM Ltd. Şti./ANKARA Tel: (0312) 640 16 23 Faks: (0312) 640 16 24 Yayıncı Sertifika No: 14749 Matbaa Sertifika No: 13987 İletişim Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51 Yayınevi Belgeç: 0312 435 44 60 Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08 Dağıtım Belgeç: 0312 431 37 38 Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60 E-ileti:
[email protected]
SUNU Değerli uzman, denetmen ve müfettiş adayı arkadaşlarım; Elinizdeki soru bankasını sizin için hedefleri olan ve hedeflerine ulaşmak adına bol soru çözmesi gerektiğini bilen kıymetli öğrencilerim için yazdım. Başarılarınıza katkıda bulunacağımı düşünerek inanın yazarken hiç yorulmadım. Mikro, Makro ve Para kitaplarımdaki konu diziliminde tüm kurum ve KPSS sorularını dikkate alarak olması gereken her şeyi soru yapmaya çalıştım. Özellikle çözümleri geniş tutarak - öz ve net bilgilerden de uzaklaşmadan - bu soru bankasını bitirdiğinizde tüm iktisadı baştan sona tekrar etmiş olun istedim. Benimle bu süreçte aynı istekte olan değerli meslektaşlarım Mahir ALPER’e, Salim GÖL’e, sevgili öğrencim Tuğba BİLEN’e ve kurucumuz Suat DÜZ’e teşekkürü bir borç bilirim. Sizin için en büyük dileğim en güzel yerlere kendi emeklerinizle gelmenizdir. Hepinize sonsuz başarılar dilerim...
Dilek ERDOĞAN KURUMLU
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 MİKRO İKTİSAT (1-302) İktisadın Niteliği ve Önemi ...............................................................................................................................1 Çözümler .................................................................................................................................................................5 Tüketici Dengesi Analizi -1 ............................................................................................................................ 10 Çözümler .............................................................................................................................................................. 16 Tüketici Dengesi Analizi -2 ............................................................................................................................ 22 Çözümler .............................................................................................................................................................. 27 Tüketici Dengesi Analizi -3 ............................................................................................................................ 32 Çözümler .............................................................................................................................................................. 37 Tüketici Dengesi Analizi -4 ............................................................................................................................ 42 Çözümler .............................................................................................................................................................. 47 Tüketici Dengesi Analizi -5 ............................................................................................................................ 52 Çözümler .............................................................................................................................................................. 58 Arz - Talep Analizi ve Piyasa Dengesi -1 ................................................................................................... 65 Çözümler .............................................................................................................................................................. 69 Arz - Talep Analizi ve Piyasa Dengesi -2 ................................................................................................... 73 Çözümler .............................................................................................................................................................. 77 Arz - Talep Analizi ve Piyasa Dengesi -3 ................................................................................................... 82 Çözümler .............................................................................................................................................................. 87 Esneklik -1 .......................................................................................................................................................... 93 Çözümler .............................................................................................................................................................. 98 Esneklik -2 ........................................................................................................................................................104 Çözümler ............................................................................................................................................................107 Esneklik -3 ........................................................................................................................................................112 Çözümler ............................................................................................................................................................120 Üretim Teorisi -1 .............................................................................................................................................126 Çözümler ............................................................................................................................................................130 Üretim Teorisi -2 .............................................................................................................................................135 Çözümler ............................................................................................................................................................138
İktisat Soru Bankası
Üretim Teorisi -4 ......................................................................................................................................... 149 Çözümler ........................................................................................................................................................ 153 Maliyet Analizi -1 ....................................................................................................................................... 157 Çözümler ........................................................................................................................................................ 162 Maliyet Analizi -2 ....................................................................................................................................... 169 Çözümler ........................................................................................................................................................ 174 Tam Rekabet Piyasaları -1 ....................................................................................................................... 178 Çözümler ........................................................................................................................................................ 182 Tam Rekabet Piyasaları -2 ....................................................................................................................... 186 Çözümler ........................................................................................................................................................ 190 Tam Rekabet Piyasaları -3 ....................................................................................................................... 194 Çözümler ........................................................................................................................................................ 198 Tam Rekabet Piyasaları -4 ....................................................................................................................... 202 Çözümler ........................................................................................................................................................ 207 Eksik Rekabet Piyasaları -1 ..................................................................................................................... 212 Çözümler ........................................................................................................................................................ 216 Eksik Rekabet Piyasaları -2 ..................................................................................................................... 220 Çözümler ........................................................................................................................................................ 224 Eksik Rekabet Piyasaları -3 ..................................................................................................................... 228 Çözümler ........................................................................................................................................................ 232 Eksik Rekabet Piyasaları -4 ..................................................................................................................... 237 Çözümler ........................................................................................................................................................ 241 Eksik Rekabet Piyasaları -5 ..................................................................................................................... 245 Çözümler ........................................................................................................................................................ 250 Eksik Rekabet Piyasaları -6 ..................................................................................................................... 256 Çözümler ........................................................................................................................................................ 263 Faktör Piyasaları -1 .................................................................................................................................... 270 Çözümler ........................................................................................................................................................ 275 Faktör Piyasaları -2 .................................................................................................................................... 281 Çözümler ........................................................................................................................................................ 284 Genel Denge ve Refah Analizi -1 .......................................................................................................... 287 Çözümler ........................................................................................................................................................ 291 Genel Denge ve Refah Analizi -2 .......................................................................................................... 294 Çözümler ........................................................................................................................................................ 298 Genel Denge ve Refah Analizi -3 .......................................................................................................... 287 Çözümler ........................................................................................................................................................ 291
vi
İçindekiler
BÖLÜM 2 MAKRO İKTİSAT (305-593) Makro İktisada Giriş -1 ............................................................................................................................. 305 Çözümler ........................................................................................................................................................ 309 Makro İktisada Giriş -2 ............................................................................................................................. 313 Çözümler ........................................................................................................................................................ 318 Makro İktisada Giriş -3 ............................................................................................................................. 322 Çözümler ........................................................................................................................................................ 325 Makro İktisada Giriş -4 ............................................................................................................................. 327 Çözümler ........................................................................................................................................................ 332 Makro İktisada Giriş -5 ............................................................................................................................. 336 Çözümler ........................................................................................................................................................ 340 Basit Keynesyen Model ve Milli Geliri Belirleyen Faktörler -1 .................................................... 343 Çözümler ........................................................................................................................................................ 347 Basit Keynesyen Model ve Milli Geliri Belirleyen Faktörler -2 .................................................... 350 Çözümler ........................................................................................................................................................ 355 Basit Keynesyen Model ve Milli Geliri Belirleyen Faktörler -3 .................................................... 358 Çözümler ........................................................................................................................................................ 363 Basit Keynesyen Model ve Milli Geliri Belirleyen Faktörler -4 .................................................... 369 Çözümler ........................................................................................................................................................ 374 Basit Keynesyen Model ve Milli Geliri Belirleyen Faktörler -5 .................................................... 379 Çözümler ........................................................................................................................................................ 383 Denge Milli Gelirin Belirlenmesi -1 ...................................................................................................... 386 Çözümler ........................................................................................................................................................ 389 Denge Milli Gelirin Belirlenmesi - 2 ..................................................................................................... 393 Çözümler ........................................................................................................................................................ 398 Denge Milli Gelirin Belirlenmesi -3 ...................................................................................................... 403 Çözümler ........................................................................................................................................................ 408 Denge Milli Gelirin Belirlenmesi -4 ...................................................................................................... 412 Çözümler ........................................................................................................................................................ 417 Paranın Makro Ekonomideki Rolü -1 .................................................................................................. 423
vii
İktisat Soru Bankası
Çözümler ......................................................................................................................................................... 427 Denge Milli Gelirim Belirlenmesi -2 ..................................................................................................... 431 Çözümler ......................................................................................................................................................... 437 IS-LM Analizi -1 ............................................................................................................................................ 442 Çözümler ......................................................................................................................................................... 446 IS-LM Analizi -2 ............................................................................................................................................ 453 Çözümler ......................................................................................................................................................... 457 IS-LM Analizi -3 ............................................................................................................................................ 463 Çözümler ......................................................................................................................................................... 469 Toplam Talep - Toplam Arz Analizi -1 ................................................................................................... 474 Çözümler ......................................................................................................................................................... 479 Toplam Talep - Toplam Arz Analizi -2 ................................................................................................... 484 Çözümler ......................................................................................................................................................... 488 Toplam Talep - Toplam Arz Analizi -3 ................................................................................................... 494 Çözümler ......................................................................................................................................................... 501 Açık Ekonomisi (IS-KM-BP Analizi) -1 ................................................................................................... 508 Çözümler ......................................................................................................................................................... 512 Açık Ekonomisi (IS-KM-BP Analizi) -2 ................................................................................................... 517 Çözümler ......................................................................................................................................................... 522 Açık Ekonomisi (IS-KM-BP Analizi) -3 ................................................................................................... 527 Çözümler ......................................................................................................................................................... 532 Açık Ekonomisi (IS-KM-BP Analizi) - 4 .................................................................................................. 537 Çözümler ......................................................................................................................................................... 542 Enflasyon ve İşsizlik -1 ............................................................................................................................... 549 Çözümler ......................................................................................................................................................... 554 Enflasyon ve İşsizlik -2 ............................................................................................................................... 559 Çözümler ......................................................................................................................................................... 564 Enflasyon ve İşsizlik -3 ............................................................................................................................... 568 Çözümler ......................................................................................................................................................... 572 Enflasyon ve İşsizlik - 4 .............................................................................................................................. 576 Çözümler ......................................................................................................................................................... 582 Bütün Açıkları ve Bütçe Politikası .......................................................................................................... 589 Çözümler ......................................................................................................................................................... 592
viii
İçindekiler
BÖLÜM 3 PARA-BANKA-KREDİ (597-804) Para Ekonomisi Giriş - 1 .......................................................................................................................... 597 Çözümler ....................................................................................................................................................... 600 Para Ekonomisi Giriş - 2 .......................................................................................................................... 603 Çözümler ....................................................................................................................................................... 606 Kaydi Para Yaratma Süreci ve Para Arzının Belirlenmesi -1 ........................................................ 609 Çözümler ....................................................................................................................................................... 613 Kaydi Para Yaratma Süreci ve Para Arzının Belirlenmesi - 2 ....................................................... 617 Çözümler ....................................................................................................................................................... 621 Kaydi Para Yaratma Süreci ve Para Arzının Belirlenmesi - 3 ....................................................... 626 Çözümler ....................................................................................................................................................... 629 Kaydi Para Yaratma Süreci ve Para Arzının Belirlenmesi - 4 ....................................................... 632 Çözümler ....................................................................................................................................................... 637 Merkez Bankası - 1 ................................................................................................................................... 641 Çözümler ....................................................................................................................................................... 644 Merkez Bankası - 2 ................................................................................................................................... 648 Çözümler ....................................................................................................................................................... 652 Para Politikası Amaçları ve Araçları -1 ............................................................................................... 655 Çözümler ....................................................................................................................................................... 658 Para Politikası Amaçları ve Araçları - 2 .............................................................................................. 662 Çözümler ....................................................................................................................................................... 666 Paranın Makro Ekonomideki Rolü ve Para Politikasının Etkinliği -1 ....................................... 670 Çözümler ....................................................................................................................................................... 675 Paranın Makro Ekonomideki Rolü ve Para Politikasının Etkinliği - 2 ...................................... 679 Çözümler ....................................................................................................................................................... 684 Paranın Makro Ekonomideki Rolü ve Para Politikasının Etkinliği - 3 ...................................... 689 Çözümler ....................................................................................................................................................... 693 Paranın Makro Ekonomideki Rolü ve Para Politikasının Etkinliği -4 ....................................... 699 Çözümler ....................................................................................................................................................... 703 Parasal Aktarım Mekanizmaları -1 ...................................................................................................... 708 Çözümler ....................................................................................................................................................... 712
ix
İktisat Soru Bankası
İktisat Soru Bankası
Parasal Aktarım Mekanizmaları -2 ..............................................................................................................717 Çözümler ...............................................................................................................................................................720 Parasal Aktarım Mekanizmaları -3 ..............................................................................................................723 Çözümler ...............................................................................................................................................................729 Döviz Kurunun Belirlenmesine Yönelik Yaklaşımlar -1 ........................................................................735 Çözümler ...............................................................................................................................................................738 Para Politikasının Yürütülmesinde Hedeflerin Kullanımı -1 ...............................................................741 Çözümler ...............................................................................................................................................................745 Para Politikasının Yürütülmesinde Hedeflerin Kullanımı -2 ...............................................................748 Çözümler ...............................................................................................................................................................752 Finansal Ekonomi -1 ........................................................................................................................................757 Çözümler ...............................................................................................................................................................761 Finansal Ekonomi - 2 .......................................................................................................................................764 Çözümler ...............................................................................................................................................................768 Finansal Ekonomi - 3 .......................................................................................................................................773 Çözümler ...............................................................................................................................................................777 Finansal Ekonomi - 4 .......................................................................................................................................781 Çözümler ...............................................................................................................................................................786 Finansal Ekonomi - 5 .......................................................................................................................................791 Çözümler ...............................................................................................................................................................794 Finansal Ekonomi - 6 .......................................................................................................................................798 Çözümler ...............................................................................................................................................................802
BÖLÜM 4 ULUSLARARASI İKTİSAT (807-923) Uluslararası İktisat ............................................................................................................................................807 Çözümler ...............................................................................................................................................................827 Büyüme ve Kalkınma .......................................................................................................................................847 Çözümler ...............................................................................................................................................................860 Türkiye Ekonomisi ............................................................................................................................................874 Çözümler ...............................................................................................................................................................886 İktisadi Doktrinler Tarihi .................................................................................................................................898 Çözümler ...............................................................................................................................................................912 x
,
MİKRO İKTİSAT
İktisadın Niteliği ve Önemi 1.
3.
Aşağıdakilerden hangisi iktisadın genel tanımıdır? A)
İnsan ihtiyaçlarının sonsuz kaynaklardaki alternatif kullanım yoludur.
B)
İnsanların kıt ihtiyaçlarının sonsuz kaynaklarla karşılanmasında etkin seçeneklerin kullanımıdır.
C)
İnsan ihtiyaçlarının karşılanmasında kıt kaynakların alternatif kullanım yollarını inceleyen doğal bir bilim dalıdır.
D)
İnsan ihtiyaçlarının karşılanmasında kıt kaynakların alternatif kullanım yollarını inceleyen sosyal bir bilim dalıdır.
E)
Üretim, bölüşüm gibi küçük birimlerin doğal bir sonucu olan sosyal ve analitik bir bilim dalıdır.
İktisadın mevcut durumunu inceleyerek, insan davranışları ve insanların nispeten küçük birimlerle ilişkili tercihlerini inceleyen iktisat bölümü, aşağıdakilerden hangisidir? A)
4.
B)
Makro iktisat
C)
Pozitif iktisat
D)
Normatif iktisat
E)
Nedensel iktisat
Aşağıdakilerden hangisi iktisatçıları ilgilendiren mikro bir konudur? A)
2.
İktisadın temel özellikleri içerisinde aşağıdakilerden hangisi yer almaz? A)
İktisat bir sosyal bilimdir.
B)
İktisat sadece rakamlarla uğraşır ve insan davranışlarının iktisadi yönünde yoğunlaşır.
C)
İktisat, malların tüketimi ile olduğu kadar üretimi ve dağıtımıyla da ilgilidir.
5.
Mikro iktisat
Tüketici dengesi
B)
Milli gelir
C)
Enflasyon
D)
Dış ticaret
E)
Toplam talep
Bir faaliyetin biraz daha fazla ya da biraz daha az yapılmasına ilişkin kararlar ve bu kararların incelenmesi, aşağıdakilerden hangisiyle ifade edilir? A)
İhtiyaç
B)
Hipotez
C)
Tümleme yanılgısı
D)
İktisat analitiktir.
D)
Rasyonel davranış
E)
İktisat, tarihi bir bilimdir.
E)
Marjinal analiz
1
İktisadın Niteliği ve Önemi 6.
7.
8.
9.
Kitap ve koltuk nasıl mallardır? A)
İkame mal
B)
Rakip mal
C)
Tamamlayıcı mal
D)
Zayıf tamamlayıcı mal
E)
Bağımsız mal
Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A)
Değeri bir veya birden fazla bağımsız değişkendeki değişmelere göre belirlenen değişken, bağımlı değişkendir.
B)
Değeri zamanın belli bir anında ölçülebilen değişken, stok değişkendir.
C)
Değeri model dışında sistem dışı etkilerle değişen değişken, dışsal değişkendir.
D)
Değeri incelenen eşitlik dışında veya eşitliğe bağımlı olarak belirlenen ve bağımsız değişkenin değerindeki değişmelere neden olan değişken, bağımsız değişkendir.
E)
Değeri belli bir zaman diliminde ölçülebilen değişken, akım değişkendir.
Ata ekmeğinin üretim sürecinde kullanılan mal ve hizmetlerden hangisi tüketici malı niteliğindedir? A)
Maya
B)
Su ve un
C)
Hamur
D)
Ata ekmeği
E)
Hamuru yapan işçi
10. Para stoğu nasıl bir değişkendir?
Bir otomobilin satış elemanı tarafından kullanılması, aşağıdaki mal türlerinden hangisini ifade eder? A)
Nihai mal
B)
Dayanıksız mal
C)
Üretici malı
D)
Serbest mal
E)
Ekonomik olmayan mal
A)
Dışsal değişken
B)
Stok değişken
C)
Akım değişken
D)
Bağımsız değişken
E)
İçsel değişken
11. Fransız iktisatçı Leon Walras, aşağıdakilerden hangisini, matematiksel bir içerik katarak oluşturmuştur?
2
A)
Karşılaştırmalı statik analiz
B)
Statik analiz
C)
Dinamik analiz
D)
Kısmî denge analizi
E)
Genel denge analizi
İktisadın Niteliği ve Önemi ise ortalama değeri 12. T (x) = − maksimum yapan x değeri kaçtır? x3
A) 20
20x2
B) 30
C) 10
D) 40
15. Ekonomide kaynaklar kıt olmasa ve üretim faktörlerinin kullanımı gelişi güzel olsa, aşağıdakilerden hangisi söz konusu olur?
E) 50
13. Bir ekonomideki tüm üretim faktörlerinin veri teknoloji ile üretime koşulması, hiçbirinin atıl kalmaması varsayımı altında, belirli bir dönemde, üretilmesi mümkün olan, alternatif mal bileşimlerini gösteren eğri aşağıdakilerden hangisidir? A)
Tüketim imkanları eğrisi
B)
Kayıtsızlık eğrisi
C)
Üretim olanakları eğrisi
D)
Eş-ürün eğrisi
E)
Talep eğrisi
A)
Fırsat maliyeti artan bir öneme sahip olur.
B)
Fırsat maliyeti kavramı önemsiz hale gelir.
C)
Marjinal dönüşüm oranı azalandır.
D)
Kaynak tahsisi piyasa mekanizmasına bırakılır.
E)
Kaynaklar devlet tarafından tahsis edilir.
16. Aşağıdakilerden hangisi marjinal dönüşüm oranını ifade eder?
14. Üretim imkanları eğrisinin altında kalan bir nokta ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A)
Bir malın para cinsinden değer ölçüsüdür.
A)
Tam istihdamda etkin olan noktadır.
B)
B)
Ekonomide varolan kaynaklarla ulaşılamayan noktadır.
Üretim imkanları eğrisinin genel ifadesidir.
C)
C)
Hasılanın maksimize edildiği noktadır.
Bağımsız değişkenin bağımlı değişkende oluşturduğu toplam değerdir.
D)
D)
Ekonomide kaynakların atıl bırakıldığı, etkin olmayan bir noktadır.
Bağımsız değişkenin birim başına hesaplanan değeridir.
E)
E)
Ekonomide kaynakların tam ve etkin kullanıldığı bir noktadır.
Üretim imkanları eğrisi üzerindeki herhangi bir noktadan çizilen teğetin eğimidir.
3
